Երբ խոսքը բարձրությունից վախի մասին է, մարդիկ ըմբռնումով են մոտենում դրան: Այս ֆոբիան տարբեր դրսեւորումներով բազմաթիվ մարդկանց մոտ է հանդիպում: Ամեն դեպքում, ակրոֆոբիան ֆոբիաների հատուկ շարքին է պատկանում՝ շարժումների ու տարածության մեջ անհարմարություններ առաջացնելով:
Ակրոֆոբը չի կարող լիարժեք ու ազատ ապրել, շրջապատի հետ շփվել այնպես, ինչպես կցանկանար եւ որոշակի իրավիճկներում ստիպված է լինում սահմանափակել իրեն: Օրինակ՝ ակրոֆոբիայով տառապող մարդը չի կարող ընկերների հետ արշավների գնալ, նրա ուժերից վեր է լեռնադահուկային հանգիստը: Ավելին, ակրոֆոբիան ստիպում է հրաժարվել այցելել ծանոթներին, ովքեր երրորդից բարձր հարկերում են ապրում: Բարձրությունից վախը միատեսակ չի լինում:
Հաճախ մարդիկ պնդում են, որ բարձրության վրա գտնվելիս պարզապես չեն կարողանում վերահսկել իրենց արարքներն ու երբեմն ներքեւ թռչելու ցանկություն են ունենում: Վախը նաեւ դրսեւորվում է այն հանգամանքով, որ գետնից բարձր գտնվելիս ակրոֆոբն իրեն անվստահ է զգում, զգուշանում է ընկնելուց կամ սայթաքելուց: Նրանց վախեցնում են նույնիսկ բարձր աստիճանները, կամուրջներն ու վերգետնյա անցումները: Բարձրության վրա հայտնվելիս ակրոֆոբը խուճապի է մատնվում: Մարդը կարող է հրաժարվել տեղաշարժվելուց եւ պարզապես նստել գետնին՝ ափերով ծածկելով դեմքը: Հասկանալու համար, որ մարդու մոտ ակրոֆոբիայի նոպա է, պետք է իմանալ այս խանգարման հիմնական նշանները: Սովորաբար այդ հետեւյալ կերպ է արտահայտվում. հիվանդի մոտ գլխապտույտ է սկսվում, երբեմն՝ նաեւ սրտխառնոց եւ փսխում: Նա դժվար է շնչում, զարկերակը դանդաղում է կամ արագանում: Մարդը բողոքում է սրտի հատվածում ցավերից, բարձր քրտնարտադրություն է սկսվում, երբեմն՝ փորլուծություն եւ մի շարք այլ նախանշաններ:
Սակայն եթե դուք, օրինակ, սարերում զբոսնելիս ձեզ մոտ վերը նշված նախանշաններից մի քանիսը նկատել եք, այդ դեռեւս չի նշանակում, որ դուք ակրոֆոբիայով եք տառապում: Բարձրությունից խելամիտ վախը մարդու համար բնական երեւույթ է: Բայց եթե այդ վախն ամեն օր է նկատվում, ամենափոքր առիթի դեպքում, ապա պետք է մտածել այդ մասին: Մարդուն չպետք է վախեցնեն առեւտրի կենտրոնների թափանցիկ հատակները կամ բարձրահարկ շենքերը: Այդպիսի զգացողությունները բացասական ազդեցություն են ունենում մարդու հոգեկան աշխարհի վրա ու շրջում են մարդու կյանքը:
Սահմանափակվում է ազատությունը, ճաշակն ու նախասիրությունները: Բայց միշտ պետք է հաշվի առնել, որ նույնիսկ լիարժեք առողջ մարդը, հայտնվելով բարձր լեռնային շրջաններում, կարող է թուլություն զգալ: Ոչ մի դեպքում չի կարելի համարել, որ դա ակրոֆոբիայի նշան է:
Ինչպե՞ս հաղթահարել այս վախը: Եթե ակրոֆոբիան սուր չի դրսեւորվում, ապա ակրոֆոբը կարող է ինքնուրույն մարզվել վախը հաղթահարելու համար: Ինչպե՞ս այդ անել:
Հետզհետե բարձրանում է «բարձրության նշաձողը» եւ շարունակվում է այնքան, մինչեւ այն սովորական է դառնում եւ մարդը կարողանում է կառավարել իր զգացողությունները: Սակայն ավելի բարդ իրավիճակներում անհրաժեշտ է դիմել մասնագետի օգնությանը:
Նա զրուցում է ակրոֆոբի հետ եւ հայտնաբերում է վախի հնարավոր պատճառները: Հետո բժշկի քայլերն ուղղվում են մարդուն օգնելուն, որպեսզի նա կարողանա առանց վախենալու նայել իր ֆոբիային եւ թուլացնել այն:
Հետևեք NEWS.am STYLE-ին Facebook-ում, Twitter-ում և Instagram-ում
23:13, 24 ապրիլի
«Ցեղասպանությունը եղել է․ իմ մեծ տատն ու պապը զոհ են գնացել այդ սարսափելի ոճրագործությանը»․ Գեւ Օրկյան22:17, 24 ապրիլի
Վահե Բերբերյանը հրապարակել է Հայոց ցեղասպանության զոհ դարձած իր պապի միակ լուսանկարն ու խոսել իր խոստման մասին21:30, 24 ապրիլի
«Մենք ոգեկոչում ենք 1915 թվականին զոհված հայերի հիշատակը: Նրանց թվում են իմ նախնիները»․ ամերիկահայ դերասանուհի Դիանա Մեդիսոն20:48, 24 ապրիլի
«Ուզում եմ հիշել իմ նախնիներին, ովքեր զոհվել են, եւ նրանց, ովքեր ողջ են մնացել»․ Սերժ Թանկյանի գրառումը՝ Հայոց ցեղասպանության 109-րդ տարելիցի կապակցությամբ19:46, 24 ապրիլի
«Այս ողբերգությունը նրա կյանքի անբաժան մասն է եղել»․ Քրիստինա Ազնավուրը արխիվային լուսանկարներ է հրապարակել Շառլ Ազնավուրի՝ Հայաստան կատարած այցից16:33, 24 ապրիլի
«Հայոց պատմության ուսուցիչս նույնիսկ մեր ավարտական երեկոյի ժամանակ ասաց՝ թուրքին բարեկամ չկարծեք…». Ժաննա Բուտուլյան15:04, 24 ապրիլի
«Երբ մենք հիշում ենք Հայոց ցեղասպանությունը, մենք երդվում ենք երբեք չմոռանալ պատմության դասերը»․ լիբանանահայ դիզայներ Գրիգոր Ջաբոտյան14:29, 24 ապրիլի
Լույս է տեսել Հաքան Սեքինելգինի «Հայոց ցեղասպանությունը եւ Թուրքիան. հանրային հիշողություն եւ ինստիտուցիոնալացված ժխտում» գիրքը13:03, 24 ապրիլի
«Եվրատեսիլ 2024»-ում Հայաստանը ներկայացնող «Լադանիվա» խմբի անդամները հարգանքի տուրք են մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին (ֆոտո)12:01, 24 ապրիլի
Մարգարիտա Սիմոնյանը պատմել է Հայոց ցեղասպանությունից փրկված իր նախնիների պատմությունը11:12, 24 ապրիլի
«24.04.2024 ից թող սկսվի Հայաստան-Արցախի վերածննդի հետհաշվարկը: Ես հավատում եմ». Նազենի Հովհաննիսյան10:04, 24 ապրիլի
Աշխարհը՝ Հայոց ցեղասպանության մասին. հայտնի մարդկանց հայտարարությունները՝ ողբերգության 109-րդ տարելիցի կապակցությամբ