Դուք հեքիաթներ սիրո՞ւմ եք: Ես պարզապես պաշտում եմ, մինչեւ հիմա վերընթերցում եմ՝ չնայած պատկառելի տարիքիս եւ ամեն անգամ բացահայտումներ եմ անում: Իմ կարծիքով, ժողովրդական հեքիաթները ճիշտ արտացոլում են այս կամ այն ազգի բնույթն ու էությունը: Մարդը, ով կարողանում է հեքիաթներ գրել, պարզապես հանճար է: Վերջերս զարմուհուս համար կարդում էի Հովհաննես Թումանյանի «Կիկոսի մահը»: Հիանալի ստեղծագործություն է, նրբորեն նկարագրում է հայերի ազգային առանձնահատկությունները: Դրանում իմաստություն կա ու բարի ինքնահեգնանք, եւ այն մինչ օրս արդիական է: Ավելին, ես կասեի, որ այն այսօր ավելի արդիական է, քան երբեւէ: Այդ փոքր, թվում է՝ մանկական ստեղծագործության մեջ ինչ-որ չափով հայերի ողբերգությունն արտահայտված, թեկուզ հեգնական իմաստով: Տաղանդների՝ սեփական թուլությունները ծաղրելու ուժ, ինչն էլ Թումանյանն արել է:
Մի պահ մտածեք, Կիկոսը խորհրդանշական, ես կասեի՝ մետաֆիզիկական կերպար է: Բայց այդ կերպարը ցուցադրում է հայերի տանջվելու պահանջը ցանկացած առիթով, ինչն իրականում չկա ու, հավանաբար, չի էլ լինի: Այդ մեր ազգի հոգեբանական առանձնահատկությունն է, սեփական ցավի մազոխիստական ցուցադրական դրսեւորումը, դրա հետ մեկտեղ՝ զուրկ առողջ դատողությունից եւ համարժեք եզրահանգումների ընկալումից: Կիկոսը, ըստ էության, մեր հայկական ամեն ինչն է, մեր Ալֆան ու Օմեգան: Ցանկացած հայ ու հայուհի մորական կաթի հետ վերցնում է այդ «անխուսափելի Կիկոսի» զգացողությունը, նրանք մտնում են նրա ճակատագրի մեջ, ողբում դառն արցունքներով: «Կիկոսի մահը» հայկական ֆատալիզմ է, տաք լավաշի, ծիրանի չրի բույրով ու քարե անապատի քամով: Ես այդ հեքիաթը հոգեբանական լուրջ հետազոտության առարկա կդարձնեի, որը կբացատրեր մեր շատ բացթողումներն ու վերելքները: Այն բացատրում է հայ ազգի հոգին, նրա էությունը, նրա անտանելի գոյության զգացումը:
Կիկոսն ինչ-որ առումով բացատրում է հայերի վախը նորի ու անհայտի նկատմամբ: Հենց Կիկոսն է մեզ՝ հայերիս ստիպում հիշատակներ կազմակերպել եւ թաղել անհասկանալի մտքերն ու նորարարությունները՝ առանց դրանց էությունը հասկանալու: Հենց Կիկոսն է հայերին ստիպում սարերում մնալ եւ իրենց մոտ չթողնել «այլասերված» այլազգիներին: Եվ հենց այդ Կիկոսն է մեզ սովորեցրել բոլորից բարձր ծիծաղել ինքներս մեզ վրա: Իհարկե՝ այնպես, որ այդ ոչ ոք չտեսնի…
Ալեքս Ալիխանյան
Հետևեք NEWS.am STYLE-ին Facebook-ում, Twitter-ում և Instagram-ում
18:36, 28 մարտի
Միխայիլ Շուֆուտինսկու ճեպազրույցը Երեւանում (ՈՒՂԻՂ)17:02, 28 մարտի
Աբու Դաբին նախատեսում է դրախտ ստեղծել գեյմերների համար. աշխարհում առաջին կիբեռսպորտի կղզին16:33, 28 մարտի
Breitling-ի վերջին Navitimer ժամացույցները նշում են ընկերության պատմական կապը ավիացիայի և տիեզերքի հետ15:11, 28 մարտի
Մարտին Սկորսեզեն Fox Nation-ում կպատմի սուրբերի մասին14:10, 28 մարտի
Կառլ Լագերֆելդի ֆուտուրիստիկ բնակարանը Փարիզում վաճառվել է 10,8 մլն դոլարով13:30, 28 մարտի
Օդել Բեքհեմ կրտսերը բաժանվել է Քիմ Քարդաշյանից՝ նրա հետ ընտանիք կազմելու ցանկության պատճառով12:55, 28 մարտի
Ջուլիա Ռոբերթսը կնկարահանվի ռեժիսոր Լուկա Գուադանինոյի թրիլերում12:13, 28 մարտի
Մայքլ Ջեքսոնի երեք երեխաները հայտնվել են կարմիր գորգի վրա՝ ի պատիվ իրենց հանգուցյալ հոր11:17, 28 մարտի
Քիմ Քարդաշյանին դատի են տվել կահույքի համար10:29, 28 մարտի
Բրիթնի Սփիրսը նիհարում և շարունակում է հրապարակել իր մերկ լուսանկարները10:03, 28 մարտի
«Ինկած բերդի իշխանուհին»՝ Լավագույն ներկայացում, Տիգրան Գաբոյանն ու Արաքսյա Մելիքյանը՝ լավագույն դերասաններ. կայացավ «Արտավազդ» մրցանակաբաշխությունը09:00, 28 մարտի
ՄԱՐՏԻ 28-Ի ՁԵՐ ՌՈՄԱՆՏԻԿ ՀՈՐՈՍԿՈՊԸ