Հայն ու Հայաստանը՝ ներշնչանքի աղբյուր կոլումբիացի աղջկա համար

Հայաստան եւ Կոլումբիա. ինչը կարող է միավորել աշխարհի տարբեր ծայրերում գտնվող այս երկու երկրներին: Միգուցե դիվանագիտական հարաբերությունները՝ հաստատված 1994-ին, կամ Կոլումբիայի Արմենիա քաղաքը, որն անվանակոչվել է 1894-97թթ-ին համիդյան ջարդերի եւ 1915-ին Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին:

Վերջերս NEWS.am STYLE-ը երկու պետությունների միջեւ գտել է մեկ այլ «կամուրջ»՝ 23-ամյա Նատալիա Լաբրադա Զապատան: Կոլումբիացի տաղանդավոր աղջիկը, չունենալով հայկական արմատներ, սիրահարված է հայերին: Ինչպես Նատալիան է պնդում՝ Հայաստանը մեծ տեղ ունի իր սրտում: Նրա նկարների թեման հայն ու հայ զինվորներն են, պոեմները ձոնված են Հայաստանին եւ Հայոց ցեղասպանությանը: Իսկ ինչպես է գողտրիկ Հայաստանը ներշնչանքի աղբյուր դարձել կոլումբիացի աղջկա համար, եւ ինչպես է նա ստեղծագործել մինչ մեր երկիր այցելելը:

Ինչպե՞ս է հայկական արմատներ չունեցող Նատալիան սիրահարվել Հայաստանին:

Ես կոլումբիացի եմ, բայց տարբերվում եմ իմ հայրենակիցներից, քանի որ ես կոլումբիացի աղջիկ եմ, ում սիրտը պատկանում է ձեզ՝ Հայաստանին եւ հայերին: Այո, ես չունեմ հայկական արմատներ կամ հայ նախնիներ: Իմ սրտում ծնված այդ մեծ սերը նույնիսկ ես չեմ հասկանում:

Ես սիրահարվեցի այս երկրին 7 տարեկանում: Իմ ձեռքն ընկավ պապիս գիրքը, որում ես տեսա ձեր դրոշը: Եվ ինչ-որ բան գրավեց իմ ուշադրությունը. միգուցե դրոշների գույների նմանությունը: Այսպիսով, ես որոշեցի Հայաստանի մասին իմանալ ամեն ինչ՝ պատմությունը, մշակույթը, երաժշտությունը եւ այլն: Համացանցում փնտրեցի եւ ընթերցեցի երկրի մասին, լսեցի հայկական երաժշտություն: Դուդուկի հնչյուններն ուղղակի անկրկնելի են, եւ ուրիշ ոչ մի գործիք չի կարող համեմատվել դրա հետ: Ինձ համար Դուդուկն ու Արարատ լեռը հայ մարդու հոգու մարմնավորումն են:

Կարող եմ հավաստիացնել, որ այսօր ես Հայաստանի մասին գիտեմ ավելին, քան իմ հայրենիքի:

Ինչպե՞ս է հաջողվել առանց երկիրը տեսնելու ստեղծել Հայաստանին վերաբերող նման հիանալի աշխատանքներ:

Անկեղծ ասած՝ չեմ կարող պատասխանել այդ հարցին: Սկզբում ես սկսեցի նկարել այն, ինչ արդեն տեսել էի գրքերում, օրինակ՝ Տաթեւի վանքը, Ախթամար կղզին, Նորավանքը, Տատիկ-պապիկը (Արցախի Մենք ենք մեր սարերը կոթողը): Դրանից հետո պատկերեցի տարազով եւ հայկական զարդերով հայերի, ինչպես նաեւ հայ ականավոր գործիչների՝ Կոմիտաս, Ավետիք Իսահակյան, Հովհաննես Շիրազ, Սողոմոն Թեհլերյան եւ այլն:

Այնուհետեւ իմ աշխատանքները համարեցին 1001 եկեղեցիների քաղաք Անին, Վանի Վարագավանքը, Սասունի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին եւ այլն:

Ո՞րն է ձեր աշխատանքների ասելիքը

Ես ցանկանում եմ սեր, խաղաղություն եւ ներողամտություն տարածել: Ուզում եմ խոսել խաղաղության մասին, նույնիսկ երբ ապրում ենք պատերազմներով լի աշխարհում:

Ես սիրում եմ մարդկանց, նույնիսկ եթե նրանք զգում են, որ արժանի չեն դրան, ցանկանում եմ օգնել, անգամ երբ կարիք չկա: Իմ ցանկությունն է ժպիտներ պարգեւել մարդկանց, ավելի երջանիկ դարձնել նրանց, եւ ես իմ ամբողջ սիրտն ու հոգին եմ դնում այն ամենի մեջ, ինչ անում եմ:   

Դուք պոեմներ եք գրել Հայաստանի եւ Հայոց ցեղասպանության մասին: Ե՞րբ եւ ինչպե՞ս եք իմացել 1915-ին կատարված ողբերգության մասին:

Չեմ հիշում այդ պահը, բայց վաղուց էր: Մինչեւ այսօր Հայոց ցեղասպանության մասին գրել եմ չորս պոեմ՝ անգլերեն եւ ֆրանսերեն: Բայց աշխատանքներ ունեմ նաեւ հայ զինվորների, Հայաստանի բնության, Արցախի մասին:

Կցանկանայի, որ մի օր Կոլումբիան ճանաչեր Հայոց ցեղասպանությունը, եւ ես կփորձեմ անել հնարավոր ամեն ինչ՝ դրան հասնելու համար:

Վերջերս ձեր նկարներից մեկը օգտագործվել է Արցախի համար նվիրատվություն հավաքելու գործում: Պատմեք այդ մասին մեր ընթերցողներին: 

Արցախում սկսված իրադարձություններից մեկ շաբաթ անց ԱՄՆ-ում գործող «Hyer United» (Միավորված հայեր) կազմակերպության հասարակայնության հետ կապերի պատասխանատու Արթին Նազարյանը, Instagram-ում տեսնելով իմ աշխատանքները, գտավ ինձ: Նա բացատրեց՝  ինչով է զբաղվում հիմնադրամը, նշեց, որ այդ ժամանակ արդեն 10,000 դոլար են հավաքել Արցախի համար եւ ցանկանում են օգտագործել իմ նկարներից մեկը: Նրանք նաեւ իմ նկարով տպագրված շապիկներ էին պատրաստվում բաժանել, որպեսզի որքան հնարավոր է ավելի շատ մարդ ընդգրկեն այս գործում: Եվ ես թույլ տվեցի օգտագործել իմ նկարը եւ ուրախ եմ, որ կարողացա իմ փոքրիկ ներդրումն ունենալ:  

Տիրապետում եք 3 լեզուների, փորձում եք սովորել նաեւ հայերեն: Ստացվո՞ւմ է:

Հայերենը շատ բարդ լեզու է, կհամարձակվեմ ասել՝ ամենաբարդը: Այն ունի եզակի այբուբեն, տարբերվող հնչյուններ: Կարող եմ ասել, որ ինձ հաջողվում է, քանի որ դուք ինձ ներշնչում եք: Ես սիրում եմ հայերենն իր հնչյուններով, ինտոնացիայով եւ ռիթմերով, որոնք անկրկնելի են դարձնում այն:

Ինձ համար բարդ է սովորել հայերեն, քանի որ իմ մայրենին չունի որոշ տառեր, որոնք կան ձեր լեզվում, բայց ես փորձում եմ սովորել: Ընկերներս օգնում են ինձ այդ հարցում, եւ ես անընդհատ գրում եմ հայերեն, նկարելիս լսում եմ հայկական երգեր՝ Ջիվան Գասպարյան, Ֆլորա Մարտիրոսյան, Սեւակ Ամրոյանի հայրենասիրական ստեղծագործությունները: Հայկական երգերը ոգեշնչում են ինձ: Չնայած ես չեմ հասկանում խոսքերը՝  իմ սիրտն ու հոգին ընկալում են դրանք: Հետո ես խնդրում եմ ընկերներիս բացատրել ինձ իմաստը եւ դրանից հետո հասկանում եմ, թե ինչ եմ զգում:

Նատալիա, անցյալ տարի այցելել եք Հայաստան: Ձեր կարծիքով, ի՞նչն է Հայաստանի այցեքարտը, որը նրան եզակի է դարձնում:

Հայաստանը եզակի են դարձնում հայերը՝ ոչ վայր, ուտեստ կամ կոթող: Հայաստանի գանձերը հայերն են. համոզված եմ: Մարդիկ, ովքեր ունեն եզակի, վառ եւ հոգատար հոգի եւ նրանց աչքերին նայելիս տեսնում ես դա:

Ես հայերի մասին անգամ բանաստեղծություն եմ գրել, որը կոչվում է «Դուք ավելին եք, քան ուղղակի ազգը»: Դրանով ամեն ինչ ասված է:

2016-ին մտադիր եք նորից գալ Հայաստան. Ի՞նչ ծրագրեր կան այս անգամ:

Ծրագրերից առաջինը ընկերներիս տեսնելն է. շատ եմ կարոտել նրանց: Բացի այդ, մտադիր եմ ցուցահանդեսներ կազմակերպել Երեւանում, Վանաձորում եւ Գյումրիում: Հուսով եմ՝ կկարողանամ գնալ Արցախ եւ հիանալ նրա եզակի բնության գեղեցկությամբ:

Ցանկանում եմ նաեւ լինել Տաթեւի վանքում, Եռաբլուրում, տեսնել Զորաց Քարերը (Սյունիքի մարզ), գնալ Եղիշե Չարենցի տուն-թանգարան եւ այլ վայրեր: Համոզված եմ, որ սա չի լինի իմ վերջին այցը: Ես ապագայում մտադիր եմ ապրել Հայաստանում:

Ցանկանում եմ նաեւ հանդիպել Քյարամի (Քյարամ Սլոյանը Արցախի ՊԲ զինվոր էր, որը մահացել է ապրիլյան քառօրյա պատերազմի ընթացքում՝ գլխատվելով ադրբեջանական զինծառայողների կողմից) մայրիկին եւ տալ իր որդու նկարը, ինչպես նաեւ իմ փոքրիկ օգնությունը: Կարծում եմ՝ սա ամենաքիչն է, որ կարող եմ անել: Համոզված եմ, որ այժմ Քյարամը հրեշտակ է:

Ինչպես են վերաբերում ձեր ծնողները կամ ընկերները այն փաստին, որ դուք այդքան նվիրված եք հայերին: Չե՞ն զարմանում, միգուցե խանդու՞մ են:

Բարդ հարց է, բայց կպատասխանեմ: Դժվար է շատ, քանի որ իմ երկրում ոչ մեկը չի հասկանում, թե ինչ եմ ես անում: Նրանք եւ զարմանում են, եւ խանդում: Ոմանք անգամ նշում են, որ ես արժանի չեմ կոլումբիացի կոչվելուն: Բայց այս կարծիքները կարեւոր չեն ինձ համար: Ես հպարտ եմ, որ կոլումբիացի եմ եւ սիրում եմ իմ երկիրը, բայց Հայաստանը խոսքերով աննկարագրելի մի բան է, խորը զգացմունք, որ միայն իմ հոգին է հասկանում:

Չգիտեմ ինչու՝ Աստված ինձ մեծ սեր ու հարգանք է տվել հենց ձեր հանդեպ, ոչ իմ հայրենիքի: Աստված օրհնի եւ պահպանի Հայաստանը:

Դիանա Հովհաննիսյան