Ֆիրդուսն ուսումնասիրելիս անցորդներին հարցնում էինք քաղաքի այլ հին վայրերի մասին, որպեսզի տեսնենք, թե որն է լինելու մեր հաջորդ կանգառը։ Զրույց սկսելով հին Քանաքեռի մասին՝ անցորդ մի կին պատմեց, որ թեեւ հին քաղաքի որոշ բեկորներ մնացել են այնտեղ, սակայն տարածքը համարվում է քրեական եւ անբարեկեցիկ, եւ չարժե այնտեղ գնալ։ Ինչպես բնորոշ է ստեղծագործ մարդկանց, ես եւ լուսանկարիչը տեղիք չտվեցինք նախապաշարմունքներին եւ որոշեցինք ամեն ինչ ինքներս ուսումնասիրել։
Հասնելով թաղամասի գլխավոր փողոց՝ տեսնում ենք ռուսական եկեղեցի, իսկ դիմացը՝ ռուսական դպրոց։ Մաքուր փողոցներ, լայն մայթեր եւ դանդաղ քայլող անցորդներ՝ ամեն ինչ բավականին ապահով ու հանգիստ է թվում։ Մարդիկ ժպտում են, չեն նայում մեզ այնպես, ինչպես մենք սովոր ենք։ Պատահական մի բակ ենք մտնում, որտեղ հիանում ենք խաղողի այգով: Տանտիրուհին՝ փխրուն ժպտացող կին, դուրս է գալիս պատշգամբ եւ սիրով հրավիրում մեզ խաղողի համտեսելու։
Մայթերը նեղանում են, բարձունքները մեզ տանում են դեպի բարձր պարիսպներով շրջապատված անծայրածիր բնակելի շենքեր։ Միայն երբեմն ենք հանդիպում բաց բակերի, որոնց մեջ հետաքրքրությամբ սուզվում ենք։ Մոտ 10 տարեկան մի փոքրիկ շեկ մազերով աղջիկ ուշադիր նայում է մեզ բաց դռնից: Հանդիպելով մեր աչքերին՝ նա ամաչելով փակում է դուռը՝ թաքցնելով իր պայծառ, կլոր, հետաքրքրասիրությամբ լի դեմքը։
Արդեն երկնքում երեւում է մայրամուտը, բայց մենք դեռ չենք գտնում հին քաղաքը, տեղացիները չգիտեն, թե որտեղ է այն՝ պնդելով, որ նման բան չի եղել ու չկա։ Քանաքեռ կա, բայց «Հին» Քանաքեռ չկա։
Երբ հիասթափված եւ շփոթված աննպատակ թափառում ենք փողոցներով, կանգ ենք առնում, որպեսզի հիանանք մայրամուտի կարմիր բոցով: Վերեւից բացվում է քաղաքի համայնապատկերը, իսկ վարդագույն Երեւանը հիացնում է իր փայլով։ Շուտով անցորդը հետաքրքրվում է, թե ինչով կարող է օգնել մեզ։ Արդեն առանց որեւէ հույսի, նորից հարցնում ենք հին քաղաքի մասին։ Հանկարծ երիտասարդը հասկանում է, թե ինչ ենք փնտրում եւ ցույց է տալիս ճանապարհը, բայց չգիտես ինչու մի քանի անգամ համառորեն ասում է, որ չարժե այնտեղ գնալ եւ այնտեղ անվտանգ չէ, քանի որ «բոշաներ» են ապրում եւ նույնիսկ տղամարդ լինելով նա զգուշանում է եւ երեկոյան ժամերին այնտեղ չի գնում։ Մենք հասկանում ենք, որ այս ամբողջ ընթացքում թաղամասի սխալ հատվածում ենք եղել։ Նյութի բացակայությունը, անիմաստ ծախսված ժամանակը եւ արկածախնդիր ոգին մեզ տանում են դեպի նպատակը։
Նեղ շրջադարձը տանում է դեպի բարձունք, հետաքրքրասեր երեխաները ժպտում են եւ ձեռքով անում մեզ, իսկ մեծերը վրդովված հարցնում են, թե ինչ ենք անում այստեղ եւ ինչու ենք նկարում։
-Քանի որ գեղեցիկ է։
-Մի՞թե սա գեղեցիկ է։
-Եթե ցանկանաք ամեն ինչում գեղեցիկը կտեսնեք։
-Բայց ես այն չեմ տեսնում, ինչու՞։
Մենք հայացքներ ենք փոխանակում լուսանկարչի հետ եւ որոշում ենք անպատասխան թողնել հարձակումը։
Տարօրինակ մարդկանց կոնցենտրացիան մեկ քառակուսի մետրի վրա աճում է, եւ մենք հանդիպում ենք մի մարդու, ով պահանջատիրական տոնով հարցնում է, թե ինչու ենք այստեղ ամեն ինչ նկարում, ագրեսիվ պահանջում է ցույց տալ կադրերը եւ ջնջել այն լուսանկարները, որոնցում նա երեւում է։ Տոնը փոխելու խնդրանքներն արդյունք չեն տալիս, իսկ հիստերիկ տղամարդը սկսում է բղավել ու հրամայել։ Երկու րոպե սարսափ եւ մշտապես փչացած տպավորություն է դրոշմվել իմ հիշողության մեջ։ Երբ նորից հանդիպում ենք ագրեսիվ բնակիչների, որոշում ենք, որ ավելի լավ է չշարունակենք մեր ծանոթությունն այս տարածքի հետ։
Եվ թվում է, թե կարելի է գրել արեւի տակ պղպեղի չորացման, կարմիր մայրամուտի, ամեն տան շուրջը փաթաթված վազերի մասին, բայց վայրը միշտ մարդիկ են, ցանկացած տարածքի դեմքը առաջին հերթին դրա բնակիչներն են։ Եվ, ցավոք, Հին Քանաքեռը հայտնի չէ ընկերասեր մարդկանցով։ Դրա բնակիչները ոչինչ չեն կարող պատմել տեղի մասին, չգիտեն դրա պատմությունը։ Մարդիկ իրենց տները պարսպապատում են ժանգոտ ցանկապատերով, նրանց այգիներում ծաղիկներ չեն աճում, մարդիկ անբարյացակամ եւ ագրեսիվ են վերաբերվում պատահական ճամփորդներին, նրանց դեմքերը սառել են թշնամանքի ծամածռության մեջ, նրանց խոսքը դատարկ է ու կոպիտ, իսկ նրանց սրտերը քարացած են։
Արժե առանձնացնել Քանաքեռը սովորական «հին» կոչվողից, քանի որ վերջինս իրենից ներկայացնում է մի զույգ կարճ նեղլիկ ու անպատմելի փողոցներ։ Թերեւս այդ պատճառով է, որ տեղացիներն իրենք էլ չգիտեն դրա գոյության մասին՝ փորձելով մոռանալ տարածքի այս հատվածը՝ որպես քաղաքի ուռուցք։
Ռեգինա Մելիքյան
Լուսանկարները՝ Նաստյա Շեւչենկո
Հետևեք NEWS.am STYLE-ին Facebook-ում, Twitter-ում և Instagram-ում
16:07, 8 դեկտեմբերի
Ինտերիերի լավագույն դիզայներներն ու ճարտարապետները՝ ըստ Architectural Digest-ի15:26, 8 դեկտեմբերի
Վիկտորիա թագուհու տոնածառի զարդարանքները վաճառվել են աճուրդում13:12, 8 դեկտեմբերի
Hermès-ի Kelly հազվագյուտ պայուսակը աճուրդի է հանվել Christie's-ում12:54, 8 դեկտեմբերի
BBC-ի հաղորդավարը միջնամատ է ցույց տվել եթերում12:08, 8 դեկտեմբերի
Pantone-ը պաշտոնապես նշել է «2024 թվականի գույնը»11:23, 8 դեկտեմբերի
Ֆրանսիական Marie Claire ամսագիրը հայ կանանց մասին նյութ է հրապարակել10:56, 8 դեկտեմբերի
Դավիթ Ղահրամանյանի լուսանկարը՝ Reuters-ի «2023 թվականի լուսանկարները եւ դրանց հետեւում գտնվող պատմությունները» շարքում10:18, 8 դեկտեմբերի
Սելենա Գոմեսը հանդիպում է պրոդյուսեր Բենի Բլանկոյի հետ09:00, 8 դեկտեմբերի
ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ 8-Ի ՁԵՐ ՌՈՄԱՆՏԻԿ ՀՈՐՈՍԿՈՊԸ23:15, 7 դեկտեմբերի
Քիմ Քարդաշյանը սեփական մետեցումն է ցույց տվել «Մոռացել եմ տաբատս հագնել» թրենդին22:28, 7 դեկտեմբերի
Ո՞րն է նարնջի կեղեւի տեսությունը, կարո՞ղ է այն, արդյոք, ապացուցել իրական սերը21:11, 7 դեկտեմբերի
Ինչպե՞ս Ռիհաննան փոխեց հղիների նորաձեւությունը