Արամոն՝ ժառանգականության ուժի եւ արվեստագետների հանդեպ վերաբերմունքի մասին

Երգիչ եւ դերասան Արամոն այն եզակի հայ արվեստագետներից է, ով իր ուրույն ոճն ունի ու նրան կարելի է ճանաչել առաջին իսկ հնչյուններից: Նա ստեղծագործական ուղին շատ վաղ է սկսել. Դեռեւս 15 տարեկանում Արամոն ելույթ է ունեցել Հայաստանի պետական էստրադային եւ ջազ նվագախմբի կազմում, իսկ 2000 թվականին նա կնոջ՝ Էմմա Պետրոսյանի հետ, ճանաչվել է «Հայկական Գրեմմի»-ի հաղթող: Ներկայում Արամոն զբաղվում է ինչպես երաժշտությամբ, այնպես էլ կինոարվեստով:

Այս տարի Դուք հանդես եկաք գլխավոր դերում «Սպիտակ գառան երազը» ֆիլմում, որը ներկայացվել էր «Ոսկե ծիրան» կինոփառատոնում: Ապագայում կինոյի հետ կապված ծրագրեր ունե՞ք:

«Սպիտակ գառան երազ»-ից հետո ես առաջարկ ստացա ռեժիսոր Արշալույս Հարությունյանից: Աշխատանքը դեռեւս ընթացքում է: Այդ ռուս-հայկական համատեղ ֆիլմ է լինելու: Անվանումը դեռեւս չգիտեմ, միայն նախնական զրուցել ենք այն մասին, արդյո՞ք ես ինձ տեսնում եմ այս կերպարում: Այդ զրույցների արդյունքում ես հասկացա, որ 95 տոկոսով այդ դերն իմն է: Ինչ վերաբերում է «Սպիտակ գառան երազ»-ին. ռեժիսորի՝ Հրանտ Վարդանյանի մոտ այս մտահղացումը ծնվել էր շատ տարիներ առաջ: Երբ ինձ ինչ-որ բան ինձ դուր է գալիս, եւ ես ինձ տեսնում եմ այնտեղ, շատ արագ գործի եմ անցնում: Կարծում եմ՝ Հրանտին հաջողվեց իրականացնել այն: Ես այդ ֆիլմում հանդես եմ եկել նաեւ որպես պրոդյուսեր: Այն փառատոնային ֆիլմ է եւ հույս ունենք, որ շուտով կցուցադրվի նաեւ հեռուստատեսությամբ:

Դժվար չէ՞ր կինոն երաժշտության հետ համատեղելը:

Երբ մտահղացումը եղավ, եւ ես սկսեցի նկարահանվել, չէի համատեղում: Եթե համատեղես, երկուսից մեկը կորելու է: Դու քո ամբողջ էներգիայով ու մտքերով տրվում ես կինոյին: Ես հասկացա, որ որպեսզի այս երկուսից որեւէ մեկը չտուժի, պետք չէ համատեղել: Այդ ամենեւին էլ չի նշանակում, որ ես հեռացել եմ երաժշտությունից: Երգն իմ մեջ է: Հեղինակային երգեր էլ եմ այս միջոցին ձայնագրել: Ուղղակի հիմա ավելի շատ դեպի իմ առաջին մասնագիտությունն եմ ուղղված: Երբեմն ներսումդ փոթորկվում է, եւ ուզում ես մեկ ուրիշ տեղ էլ լինել, որտեղ քեզ ե’ւ հաճելի է, ե’ւ լավ, ե’ւ ինքդ ինչ-որ բան ունես տալու:

Դուք երաժշտության մեջ ուրույն ոճ ունեք: Իսկ ինչպիսի՞ երաժշտություն եք նախընտրում լսել: Ո՞ւմ եք ուսուցիչ համարում:

Ես լավ երաժշտությունն եմ ուսուցիչ համարում: Այն ինձ համար առաջին հերթին դասականն է, իսկ սիրելի կոմպոզիտորներից՝ Բախը, ում պաշտում եմ: Բնականաբար, դասական երաժշտությունն ամենամեծ սնունդն է: Ջազի մասին էլ չեմ ասում: Այդ մի ահռելի ծաղկեփունջ է, մեկ այլ տեսակի հոգեւոր սնունդ: Ես լավ եւ անկեղծ երաժշտության կողմնակից եմ, որն ազնիվ է եւ մաքուր, գալիս է վերեւից:

Հավատո՞ւմ եք արվեստում գենետիկ ուժին:

Կարծում եմ՝ ժառանգական կողմն իսկապես գերակշռող դեր է խաղում այս հարցում: Պատահում է, որ ծառից պտուղները հեռու են ընկնում, բայց շատ ավելի հաճախ՝ մոտ: Ես այդ իսկապես կարեւորում եմ: Շատ անգամ պատահում է, երբ տաղանդավոր եւ հայտնի արվեստագետների զավակներն այլ մասնագիտություն են ընտրում, սակայն նրանց մեջ նույնպես արտիստիզմ է լինում: Ես ուրախ եմ, որ այդ արտիստիկ գեներն իմ մեջ էլ կան:

Իսկ ի՞նչ է նշանակում ստեղծագործող ընտանիք ունենալ: Աշխատանքային գործընթացում միմյանց օգնու՞մ եք:

Իհարկե: Կինս՝ Էմման, շատ խոհեմ եւ խորն անձնավորություն է, առաջին հերթին՝ որպես ընկեր: Նրա հետ ցանկացած թեմայով կարող եմ զրուցել: Նա  ստեղծագործական կյանքում ինձ իսկապես շատ-շատ է օգնել: Մենք շատ սիրում ենք միասին խորհել եւ վերլուծել ամեն մի միտք: Ես շատ ուրախ եմ, որ իմ կյանքում ընդհանրապես նման մարդ կա:

Կարո՞ղ ենք այսօր խոսել երաժշտության մեջ հակադրությունների մասին. մի կողմից ունենք շատ լավը, մյուս կողմից՝ անորակը:

Ես կարծում եմ, որ անորակ երաժշտությունը պետք չէ հեռարձակել եւ դրանով դաստիարակել մեր սերունդներին: Ունենք հիանալի անհատ ստեղծագործողներ: Դասականը շատ պետք է լինի, բայց, չգիտես ինչու, նման ստեղծագործությունները հեռարձակում են գիշերային ժամերին: Իսկ եթե հնչում է դասական կվարտետ, շատերը կարծում են, որ ինչ-որ մեկը մահացել է, նման երաժշտությունը կապում են մահվան հետ: Իսկ անորակը խանձված խոտ է եւ խանձված էլ կմնա: Եթե այն արժեք չի ներկայացնում, գնացել է զիջումների, ուրեմն նրա ինտելեկտուալ դաշտը դրանով է սահմանափակվում:

Կան մարդիկ, ովքեր դրանով սնվում են, եւ դրանից իրոք հոգեւոր սնունդ են ստանում: Ես ոչ ոքի չեմ կարող ասել, որ չլսեն, բայց հեռուստատեսության գործոնը շատ մեծ է: Կցանկանամ, որ անկեղծ, բարձրորակ ու լավ հաղորդումներ հեռարձակվեն: Սուտ է, երբ ասում են, որ ժողովուրդն ընդունում է այն, ինչ տալիս են: Ինչպե՞ս կարող է ժողովուրդը ցանկանալ վատ բան ուտել կամ լսել: Մարդիկ բոլորն էլ դեպի լավն են ձգտում:

Ինչպե՞ս են այսօր գնահատում եւ ընկալում արվեստագետին:

Արվեստագետներից շատերն այսօր անտեսված են: Անտեսված են նրանք, ովքեր  արժեք են ներկայացնում: Իհարկե, հարկավոր է, որպեսզի պետություն այդ մասին գլոբալ մտածի: Այդ մարդկանց պետք է փայփայել, սիրել, օգնել ստեղծագործական առումով: Չգիտեմ, թե այսօր ինչ են մտածում արժեքների մասին: Ամեն ինչ դեպի անկում է գնում: Աստված տա, որ մի օր հասկանան, որ կա ավելի գեղեցիկ աշխարհ եւ ցույց տան այդ հասարակությանը: Եվ պետք է վերանա այն հիմար կարծրատիպը, թե արտիստը պետք է սոված լինի: Ամենեւի՛ն: Լավ արվեստագետը, արժեքավոր մարդը պետք է լավ ապրի: Արվեստագետին միշտ պետք է փայփայել, եւ ոչ թե կոչում տալ 70 տարեկանում:

Չգիտեմ, արդյո՞ք պետական այրերից որեւէ մեկը զանգահարում եւ հետաքրքրվում է մեր մեծերի առողջությամբ: Բայց չէ՞ որ նրանցից քչերն են այսօր մնացել: Ամեն օր ականատես ենք լինում, թե որքան մարդ է արտագաղթում: Ստեղծագործող մարդիկ էլ են գնում: Նրանք էլ հոգեւոր ճգնաժամ կունենան, բայց կշարունակեն ստեղծագործել:

Ես միշտ լավատես եմ եղել, բայց ինչ-որ բան ներսումս կոտրվել է: Երեւանը քամելեոնների քաղաք է դարձել, իսկ այն երբեք այդպիսին չի եղել: Հիմա մենք մարզ ենք, եւ ժամանակի ընթացքում, կարծում եմ, Ռուսաստանի համար զինվորական պլացդարմ կդառնանք: Ցավն այն է, որ անկախացել ենք, բայց կախվածության մեջ ենք մնացել:

Ես էլ գնալու շատ հնարավորություններ եմ ունեցել, բայց մտածել եմ՝ ինչո՞ւ գնալ: Հիմա հասկացել եմ, որ բացարձակապես սխալ եմ եղել: Այդ չի նշանակում, որ ես չեմ սիրում Երեւանը կամ Հայաստանը: Ես սիրում եմ իմ հողն ու ջուրը, բայց երբ փորձում ես ինչ-որ բան անել, տեսնում ես, որ անընդհատ արգելքների ես հանդիպում:

Առաջին անգամ անկեղծ Ձեզ եմ ասում. փոշմանել եմ, որ մնացել եմ:

Զրուցեց Լիլիթ Պետրոսյանը