Դուք հեքիաթներ սիրո՞ւմ եք: Ես պարզապես պաշտում եմ, մինչեւ հիմա վերընթերցում եմ՝ չնայած պատկառելի տարիքիս եւ ամեն անգամ բացահայտումներ եմ անում: Իմ կարծիքով, ժողովրդական հեքիաթները ճիշտ արտացոլում են այս կամ այն ազգի բնույթն ու էությունը: Մարդը, ով կարողանում է հեքիաթներ գրել, պարզապես հանճար է: Վերջերս զարմուհուս համար կարդում էի Հովհաննես Թումանյանի «Կիկոսի մահը»: Հիանալի ստեղծագործություն է, նրբորեն նկարագրում է հայերի ազգային առանձնահատկությունները: Դրանում իմաստություն կա ու բարի ինքնահեգնանք, եւ այն մինչ օրս արդիական է: Ավելին, ես կասեի, որ այն այսօր ավելի արդիական է, քան երբեւէ: Այդ փոքր, թվում է՝ մանկական ստեղծագործության մեջ ինչ-որ չափով հայերի ողբերգությունն արտահայտված, թեկուզ հեգնական իմաստով: Տաղանդների՝ սեփական թուլությունները ծաղրելու ուժ, ինչն էլ Թումանյանն արել է:
Մի պահ մտածեք, Կիկոսը խորհրդանշական, ես կասեի՝ մետաֆիզիկական կերպար է: Բայց այդ կերպարը ցուցադրում է հայերի տանջվելու պահանջը ցանկացած առիթով, ինչն իրականում չկա ու, հավանաբար, չի էլ լինի: Այդ մեր ազգի հոգեբանական առանձնահատկությունն է, սեփական ցավի մազոխիստական ցուցադրական դրսեւորումը, դրա հետ մեկտեղ՝ զուրկ առողջ դատողությունից եւ համարժեք եզրահանգումների ընկալումից: Կիկոսը, ըստ էության, մեր հայկական ամեն ինչն է, մեր Ալֆան ու Օմեգան: Ցանկացած հայ ու հայուհի մորական կաթի հետ վերցնում է այդ «անխուսափելի Կիկոսի» զգացողությունը, նրանք մտնում են նրա ճակատագրի մեջ, ողբում դառն արցունքներով: «Կիկոսի մահը» հայկական ֆատալիզմ է, տաք լավաշի, ծիրանի չրի բույրով ու քարե անապատի քամով: Ես այդ հեքիաթը հոգեբանական լուրջ հետազոտության առարկա կդարձնեի, որը կբացատրեր մեր շատ բացթողումներն ու վերելքները: Այն բացատրում է հայ ազգի հոգին, նրա էությունը, նրա անտանելի գոյության զգացումը:
Կիկոսն ինչ-որ առումով բացատրում է հայերի վախը նորի ու անհայտի նկատմամբ: Հենց Կիկոսն է մեզ՝ հայերիս ստիպում հիշատակներ կազմակերպել եւ թաղել անհասկանալի մտքերն ու նորարարությունները՝ առանց դրանց էությունը հասկանալու: Հենց Կիկոսն է հայերին ստիպում սարերում մնալ եւ իրենց մոտ չթողնել «այլասերված» այլազգիներին: Եվ հենց այդ Կիկոսն է մեզ սովորեցրել բոլորից բարձր ծիծաղել ինքներս մեզ վրա: Իհարկե՝ այնպես, որ այդ ոչ ոք չտեսնի…
Ալեքս Ալիխանյան
Հետևեք NEWS.am STYLE-ին Facebook-ում, Twitter-ում և Instagram-ում
12:15, 5 մայիսի
Շերոն Սթոունի որդին գնում է մոր՝ դերասանական հետքերով11:39, 5 մայիսի
«ԴԴՏ» կուլտային խմբի մեծ համերգը՝ Երեւանում10:30, 5 մայիսի
Մադոննան կրքոտ համբուրել է պարուհուն՝ Բրազիլիայում իր Celebration շրջագայության փորձի ժամանակ09:00, 5 մայիսի
ՄԱՅԻՍԻ 5-Ի ՁԵՐ ՌՈՄԱՆՏԻԿ ՀՈՐՈՍԿՈՊԸ20:20, 4 մայիսի
Գուրգեն Դաբաղյանի 3-ամյա դուստրը եւս միացել է TikTok-ում ամենատարածված հնդկական թրենդին (VIDEO)19:30, 4 մայիսի
Հարաբերությունների խորհրդատուն բացահայտել է երկու բան, որոնք կանայք երբեք չպետք է անեն17:23, 4 մայիսի
Հյու Ջեքմանը եւ Ջոդի Քոմերը կնկարահանվեն «Ռոբին Հուդի մահը» ֆիլմի գլխավոր դերերում15:06, 4 մայիսի
Դերասանուհի Թիֆանի Հադիշը ցանկանում էր սեքսով զբաղվել Հենրի Քավիլի հետ, սակայն նրա հետ հանդիպելուց հետո մտափոխվել է13:29, 4 մայիսի
Քեւին Սփեյսի. նոր վավերագրական ֆիլմում 10 տղամարդ «անհոգի հրեշին» մեղադրում են սեռական ոտնձգության մեջ12:30, 4 մայիսի
Քլոե Քարդաշյանն ակնարկել է, որ բաց է կնոջ հետ հարաբերությունների համար12:08, 4 մայիսի
«Էթնո ջազ» խորագրով համերգը`նվիրված Սերգեյ Փարաջանովի 100-ամյա հոբելյանին (ֆոտո)11:13, 4 մայիսի
Սերենա Ուիլյամսը ծննդաբերությունից 9 ամիս անց անհավանական տեսք ունի սպիտակ լողազգեստով