• «Նման նախագիծ աշխարհում չի եղել». Երեւանում Վիվալդիի գլուխգործոց «Տարվա եղանակները» կներկայացվի նորարարական լուծումներով եւ ռեմիքսով

  Առաջին անգամ Հայաստանում տեղի կունենա բացառիկ նախագիծ…

• Համաշխարհային օպերային երգչուհի, սոպրանո Մարիա Գուլեգինա Մեյթարջյանը երեւանյան հանդիասատեսին կներկայանա հոբելյանական ներկայացմամբ եւ գալա համերգով

  Համաշխարհային օպերային երգչուհի, սոպրանո Մարիա Գուլեգինա Մեյթարջյանը երեւանյան հանդիասատեսին կներկայանա հոբելյանական ներկայացմամբ եւ գալա համերգով...

• Պլասիդո Դոմինգոն ոգեւորված է Հայաստանում իր առաջիկա ելույթի համար

  Աշխարհահռչակ իսպանացի օպերային երգիչ եւ դիրիժոր Պլասիդո Դոմինգոն ոգեւորված է Հայաստանում իր առաջիկա ելույթի համար…

• «Մեր երկիրը միջազգային հարթակներում օտարազգիների կարիք չունի». ինչո՞ւ է «Միսս Տիեզերք»-ում Հայաստանը ներկայացնում ազգությամբ ռուս մասնակից

  «Միսս Տիեզերք» մրցույթում այս տարի Հայաստանի ներկայացուցիչ է ընտրվել ազգությամբ ռուս Իրինա Զախարովան…

• Հայաստանը երեք օրով կդառնա «գինու զբոսաշրջության համաշխարհային մայրաքաղաք»

  Սեպտեմբերի 11-ից 13-ը Հայաստանում կանցկացվի Գինու զբոսաշրջության 8-րդ համաշխարհային ֆորումը…

• Առաջին անգան Հայաստանում տեղի կունենա բացառիկ եւ յուրօրինակ նախագիծ՝ Վիվալդիի հայտնի գլուխգործոց «Տարվա եղանակները» նորարարական լուծումներով, DJ ռեմիքսով

  «Նյու Ջեներեյշն» փրոջեքթի նախաձեռնությամբ սեպտեմբերի 11-ին՝ ժամը 19:00-ին, Արամ Խաչատրյան համերգասրահում տեղի կունենա բացառիկ և յուրօրինակ նախագիծ...

• Համաշխարհային 9 ճարտարապետական ստուդիաների ներկայացուցիչներ Երեւանում կմասնակցեն «Նպատակ» միջազգային ճարտարապետական փառատոնին

  Սեպտեմբերի 3-6-ը Երևանում երկրորդ անգամ կանցկացվի «Նպատակ» միջազգային ճարտարապետական փառատոնը․․․

• Չինաստանի Մակաո քաղաքում առաջին անգամ անցկացվեց Արամ Խաչատրյանի անունը կրող միջազգային փառատոն

  Օգոստոսի 24-ից 31-ը Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության Մակաո քաղաքում տեղի ունեցան Խաչատրյանի անվան պատանեկան միջազգային շաբաթը ու Խաչատրյանի անվան պատանեկան միջազգային մրցույթը․․․

Արվեստաբան Միխայիլ Կազինիկը համաշխարհային հռչակ է ձեռք բերել շնորհիվ հանճարների ստեղծագործության խորը գաղտնիքների մեջ խորանալու և իր հայտնագործությունները հանդիսատեսի հետ կիսելու ունակության: Նա այս գիտելիքներով կիսվում է աշխարհի միլիոնավոր մարդկանց հետ, ովքեր ներկա են լինում նրա համերգներին, լսում հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդումներ և կարդում նրա գրքերը: Արևմուտքում նրան անվանում են «մշակույթի առաքյալ»։ Համաշխարհային երաժշտական ​​մշակույթի մասին ավելի քան 60 ֆիլմերի հեղինակ, «Օրփեոս»,  «Արծաթե անձև», Չիկագոյի United for Good, Australian SBS, «Ռուսաստանի ձայն» և այլ ռադիոկայաններ հաղորդավար։ Համերգներով ու դասախոսություններով շրջել է գրեթե ողջ աշխարհով։ Նրա աշխատանքի հիմնական խնդիրը.

«Արվեստի օգնությամբ բացահայտել ունկնդիրների և ընթերցողների ինքնատիպ հանճարը, տիեզերական էներգիան ընկալելու նրանց անհավանական ունակությունները, որոնք ծնել են Բախին և Շեքսպիրին, Մոցարտին և... մեզանից յուրաքանչյուրին»: «Ես հավատում եմ մոլորակի մարդու հանճարին» մաեստրոյի գլխավոր պոստուլատն է։ Մայիսի 25-ին և 26-ին կայանալիք համերգների նախօրեին Միխայիլ Կազինիկը կիսվել է երևանյան հյուրախաղերի և այլ թեմաների շուրջ իր մտքերով։

Դուք մարդու գոյության իմաստը գտնում եք երաժշտության, դասական երաժշտության մեջ և պնդում, որ այն ազդում է մարդու արտաքինի վրա, հարթեցնում է կնճիռները և նույնիսկ ձևավորում ուղեղային շրջանառությունը: Ո՞րն է երաժշտության մեծությունը: Ինչո՞ւ է պոեզիան, նկարչությունը կամ արվեստի որևէ այլ ձև զիջում երաժշտությանը:

Ամեն ինչ շատ պարզ է։ Մարդկությունը ձևավորվում է այսպես կոչված վերբալ և ոչ վերբալ մթնոլորտում։ Վերբալ - սրանք կոպիտ գաղափարներ են, երկրային բառեր, որոնք գոյություն ունեն տարբեր լեզուներով: Ինչ վերաբերում է ոչ վերբալ աշխարհին, ապա դրանք նուրբ մատերիաներ են: Իսկ դրանց մեջ պոեզիան կիսավերբալ է։ Մի կողմից այն դեռ բառեր է օգտագործում, մյուս կողմից՝ առօրյա խոսքում մենք չենք կարող խոսել պոեզիայի լեզվով։ Ի՞նչ է երաժշտությունը: Սա արվեստի միակ ոչ վերբալ ձևն է: Այսինքն՝ բարձրանալով բարձրագույն աստիճանի, անասելիի, Աստծուն նմանվողի աստիճան, որը բառերով չէր խոսում։ Ինչպե՞ս Աստված շփվեց աշխարհի հետ՝ Ադամի և Եվայի հետ: Ոչ վերբալ, էներգիայի միջոցով, ալիքային էներգիայի միջոցով: Ի՞նչ է երաժշտությունը: Սա ալիքային էներգիա է, հիմքերի և դիսոնանսների, համահունչների և դիսոնանսների հսկա հարաբերակցություն, լուծման հսկա համակարգ: Ես իմ գրքերում գրել եմ, որ երաժշտական ​​ձևը, ասենք՝ սոնատը, ամենաբարձր ձևն է, որը գերիշխում է ամեն ինչի վրա, քանի որ սոնատ ձևը միակ բանն է, որը երաժշտությունը մոտեցնում է խոսքայինությանը։

Եթե ​​չեմ սխալվում, դուք սոնատի ձևն օգտագործում եք նույնիսկ բիզնես ոլորտի համար։

Այո, այո։ Ավելին, օգտագործելով Պիեռոյի «Կարմիր գլխարկը» հեքիաթի օրինակը: Վերջերս ես հանդիպում ունեցա միջազգային գործարարների հետ։ Ես նրանց հարցրի, թե ով է «Կարմիր Գլխարկի» գերիշխող կերպարը: Միայն նա, ով ավելի վաղ լսում էր ինձ, առանց դժվարության ասաց «տատիկը», քանի որ բոլորը, իհարկե, ասում էին «գայլը», «կարմիր գլխարկը» և այլն։ Ես նրանց հարցրի՝ ընկերներս, ի՞նչ է նախագծի անունը։ «Կարկանդակներ տատիկի համար»։

Այսպիսով, ո՞վ է Կարմիր Գլխարկը: Սա այն է, ինչը սոնատում կոչվում է հիմնական մասը, որը գնալու է տատիկին: Տատիկի մոտ ճամփորդության պլան, ցուցահանդես։ Այսինքն՝ Կարմիր Գլխարկը, կապող կողմի երկայնքով, Կարմիր գլխարկը մոր և տատիկի հետ կապող ճանապարհով, կարկանդակներով կգնա տատիկի մոտ։ Իսկ սա արդեն զարգացում է, այսինքն՝ նախագիծը հիմա մշակվում է։ Եթե ​​չլիներ Գայլը, ապա դա կլիներ պարզ երեք մասից բաղկացած ձև: Իսկ Գայլի հայտնվելն այն է, ինչ հովանավորել է սոնատային ձևը, իրականում... Վերադառնալով երաժշտության հարցին։ Հիշո՞ւմ եք, թե ինչ էր ասում Նիցշեն. «Կյանքը սխալ կլիներ առանց երաժշտության»։ Ավելացնելու ոչինչ չկա։

Մի անգամ ասացիք, որ եթե երկիրը բյուջեն պլանավորելիս թիվ 1-ի տակ գրի «մշակույթ», ապա բոլոր մյուս ոլորտները ինքնաբերաբար կբարձրանան շատ տոկոսով։ Ինչո՞ւ այս ռազմավարությունը մինչ օրս չի իրականացվել։

Ես չեմ կարող պատասխանատու լինել աշխարհի բոլոր երկրների համար, բայց այն երկրներին, որոնց ճանաչում եմ, հավատում եմ, որ նրանք ներգրավված են կոռուպցիայի մեջ. Նրանց հիմնական գաղափարը ամեն ինչից գումար աշխատելն է։ Նրանք կարիք չունեն միավորներ կամ միավորներ վաստակել՝ ասելով, որ հիվանդ մարդն ավելի առողջ կդառնա, կամ հիվանդությունն ավելի հեշտ է կանխարգելել, քան բուժել։ Նրանք պետք չէ իմանալ, որ երաժշտության մեջ խորասուզված մարդը երաշխավորված է հանցագործ չլինելու համար։ Նա չի կարողանա Բեթհովենի 32 սոնատների, դաշնամուրի և ջութակի տասը սոնատների, քառյակների, Հայդնի և Մոցարտի և շատ ավելինների ազդեցության տակ բռնել հանցավոր ճանապարհը։ Իրականում պատերազմը հնարավոր է միայն անկիրթ հասարակության մեջ: Օրինակ, «Ա» երկիրը գնում է «Բ» երկրի հետ կռվելու և սկսում է ոչնչացնել այն: Սա նախևառաջ նշան է, որ «Ա» երկիրը չգիտի ո՛չ «Բ» երկրի մշակույթը, ո՛չ իր սեփականը, քանի որ բարձր մշակույթի տեսանկյունից մարդը տիեզերքն է և յուրաքանչյուր մարդու կործանումը։ ահռելի չափերի հանցագործություն է։ Մարդ փայլուն կերպով է մտածված։ Բայց մենք հմտորեն ազատում ենք երեխային այս հանճարից։ Դու հասկանո՞ւմ եք։

Այսինքն՝ դուք կարծում եք, որ ծնողները միտումնավոր  զսպո՞ւմ են հանճարեղությունն իրենց երեխայի մեջ։

Մասամբ գիտակցաբար, և ես ձեզ կասեմ, թե ինչու: Փաստն այն է, որ հանճարեղ երեխան շատ դժվարամատչելի է մեծահասակի համար: Որովհետև չափահաս մարդը, ժամանակին, շատ բանից է զրկվել։ Իսկ երբ երեխան այլ կերպ է մտածում, չափահասը հեղինակությամբ ու ուժով ճնշում է նրան: Երեխան ինտուիտիվ կերպով զգում է, որ փոքր է, անպաշտպան, պարտավոր է մեծահասակի հետևից գնալ, հակառակ դեպքում կամ ապտալ է ստանալու է, կամ քաղցրավենիք չի ստանալու, կամ չի գնալու կրկես։ Իսկ ծնողներն առաջնորդում են նրան իրենց ուղղությամբ, այն մտքով, որ ունեն։ Բերեմ ձեզ Շվեդիայի օրինակը, որտեղ ես հիմա մասամբ եմ ապրում։ Թոռներս սովորել են սկզբում Վալդորֆյան դպրոցում, հետո երաժշտությամբ հայտնի լատինական գիմնազիայում, դասավանդման զարմանալի մակարդակով, հետո համալսարանում։ Ոչ ես, ոչ նրանց ծնողները, ոչ էլ որևէ մեկը նրանց կրթության համար ոչ մի շվեդական կրոն չվճարեցինք։ Այսինքն՝ ոչ միայն բոլորս գումար չենք ծախսել նրանց կրթության վրա, այլեւ պետությունը մեզ փող է տվել, հասկանու՞մ եք։ Սա աննկարագրելի զգացում է։ Բայց նրանք ստացան հնարավոր ամենաբարձր կրթությունը Շվեդիայում։ Ես ծրագրել էի նման դպրոց կառուցել Հայաստանում, բայց տեսա, որ Հայաստանը լիովին անպատրաստ է՝ ի իմ մեծ հիասթափության։

Դուք, իհարկե, գիտեք Հայաստանի մասին՝ որպես հնագույն երկրի՝ իր հարուստ մշակութային ժառանգությամբ, սովորույթներով, ավանդույթներով, բայց, ցավոք, այժմ գերիշխող է դարձել էկզիստենցիալ հարցը...

Ես շատ լավ գիտեմ, քանի որ հրեա ժողովուրդը, որին ես ներկայացնում եմ, և հայերը, մենք, պատմականորեն, կարծես զուգահեռ ենք շարժվում։ Երբ սկսվում է մեր կործանումը, սկսվում է ձեր կործանումը։ Դրա համար ես միշտ հայ ժողովրդին կապում եմ հրեա ժողովրդի հետ։ Նույն մեկուսացված, նույն հատուկ կրոնը, նույն հնությունը, որ ոչ ոք չունի:

Դուք ասում եք՝ «մարդիկ առանց մշակույթ հիվանդանում են»։ Եթե ​​սա ապացուցված փաստ է, ապա ինչո՞ւ մարդիկ զանգվածաբար չեն փնտրում «բուժում» մշակույթի միջոցով, թե՞ սա ընտրյալների արտոնությունն է:

Գիտե՞ք, մշակույթը, իհարկե, իսկական բարձր մշակույթը, ցավոք, ընտրյալների արտոնությունն է։ Իմ կյանքում ես կարողացա մարդուն ամենաներքևից հասցնել ամենավերևին՝ մշակույթի, երաժշտության, պոեզիայի միջոցով։ Ես կարող էի մի ամբողջ գիրք գրել այնպիսի մարդկանց ճակատագրերի մասին, որոնց հետ հանդիպելու և շփվելու հնարավորություն եմ ունեցել, և որոնք անսպասելիորեն ցույց են տվել նման ուժ ու կարիք։ Նրանք պարզապես չգիտեին, որ նման բան գոյության ունի: Եվ ես գիտեմ այս արտահայտությունը, որն ասում են դեռահասները իմ «Գիմլեթը  լույսի երկրում» գիրքը կարդալուց հետո։ Նրանք կարծես խոսքները մեկ են արել. «այդպես էլ ամիջապես ասեիք»: Մարդիկ, մեծ մասամբ, չգիտեն մշակույթի փրկարար դերի մասին։ Կիսվեմ մեկ դեպքով։ Իսրայելից մի կին ասաց, որ իր ամուսինը բացարձակապես անտարբեր է երաժշտության հանդեպ։ Մի օր նա կոմայի մեջ ընկավ և հիվանդանոցում էր։ Նա գալիս է բժիշկների մոտ և խնդրում, որ ամուսինն ականջակալներով անընդհատ ցածր ձայնով լսի իր սիրելի երաժշտությունը՝ Չայկովսկու «Շչելկունչիկը», Բեթհովենի սիմֆոնիաները, Հայդնի քառյակները, ընդհանրապես այն ամենը, ինչ ես իրեն խորհուրդ եմ տվել։ Ամուսինը դուրս է գալիս կոմայից, և ի՞նչ է նա լսում։ Նա հանկարծ սկսում է սուլել Չայկովսկու հինգերորդ սիմֆոնիայի թեման, որը նա երբեք չի լսել։ Նա ասում է. «Իսկապես կարո՞ղ էի մահանալ առանց սա լսելու»:

Հնարավո՞ր է բարձր մշակույթի «փայլուն ընկալող» դաստիարակել։

Այո, ես կասեմ՝ այո։ Կրկին, սա չի ազդի բոլորի վրա: Այսպիսով, ես կունենամ դահլիճում նստած 500 երիտասարդ, նրանցից հինգը դուրս կգան ինձ մոտ, կսկսեն գրել ինձ, նույնիսկ իրենք կսկսեն պատմություններ գրել, գնալ կոմպոզիցիայի վրա աշխատել, ինչ-որ բան անել, նկարները գնահատել, հարցեր տալ և այլն: . 500-ից 5-ը շատ է, գիտե՞ք: Նրանք փայլուն ստեղծագործություններ չեն ստեղծի, նրանք կլինեն փայլուն ընկալողներ, և դա շատ կարևոր է։ Այսօր Ռուսաստանում իմ կողմից դաստիարակված մարդկանց տոկոսը կազմում է 0,1%: Այսինքն՝ եթե Ռուսաստանում կա 150 միլիոն, ապա իմոնք՝ 150 հազար։ Իսրայելցի բանաստեղծ և քանդակագործ Իվան Նավին այս մարդկանց անվանում է կազինիկցիներ, որոնց ես հանդիպում եմ աշխարհի բոլոր երկրներում։  Կազինիկցին ճանաչելի է մի քանի բառով, մի քանի շարժումով, աշխարհի ու արվեստի հանդեպ ունեցած վերաբերմունքով։ Ճանարում եմ, հարցնում եմ՝ կազինիկցիցե՞ր եք։ Ասում են՝ այո։ Իվան Նավին նույնիսկ գրել է կազինիկցիների հիմնը։

Ինչպե՞ս այս ամենը տեղ հասցնել ուրիշներին: Թե՞ նրանց հանգիստ թողնել։ Դե, տրված չէ ու վերջ։

Մի լրագրող մի հոդված գրեց՝ «Թևեր՝ վարձակալությամբ», որտեղ Կազինիկի բոլոր ունկնդիրներին կարելի է բաժանել երեք կատեգորիայի. նրանք, ովքեր, գալով իմ հանդիպումներին, անմիջապես ընկնում են իրենց մթնոլորտը։ Իրենցն է, գիտե՞ս: Նրանք հարմարավետ են այս աշխարհում: Երկրորդը, ովքեր կհիշեն, որ մի ժամանակ իրենք էլ են թռել, բայց հետո թեւերը վերադարձրել են Միխայիլ Սեմենովիչ Կազինիկին, այսինքն՝ նրանից թեւեր են վարձել։ Եվ դեռ ուրիշներ, ովքեր մնում են բացարձակ անտարբեր: Թևեր վարձածներն ամբողջ կյանքում կհիշեն այս հանդիպումը, բայց իրենք իրենք ուժ չունեն այնտեղ հասնելու, քանի որ հեռուստատեսությունը, ծնողները, ռադիոն, «ճնշող մեծամասնության» հասարակական կարծիքը կճնշեն այդ կարիքները։

Դուք համաշխարհային համբավ եք ձեռք բերել փայլուն գործերի գաղտնիքները բացահայտելու ունակության շնորհիվ։ Դուք ձեզ հանճար համարո՞ւմ եք։

Գիտե՞ք, իմ շրջապատի մարդիկ և շատ արժանի մարդիկ պնդում են, որ այդպես է։ Ես ինքս չեմ կարող ասել՝ հավատում եմ, թե ոչ, քանի որ ինքս չեմ իմանա, թե ով եմ եղել։ Մնում են իմ ութ գրքերը, որոնք, կարծում եմ, շատ կարևոր են, իմ ֆիլմերը, որոնք ժամանակին նկարահանվել են ականավոր կինոռեժիսոր Իգոր Շադխանի արհեստանոցում։ Մնացել է 60 ֆիլմ, որ ստեղծել ենք նրա կնոջ՝ հրաշալի Նատալյա Կուգաշովա-Շադխանի հետ, կլինեն իմ որոշ համերգների ձայնագրություններ և մնացած ամեն ինչ։ Եթե ​​հաջորդ սերունդն իմ կարիքն ունենա, ուրեմն իմ մեջ, երևի, ինչ-որ կարևոր բան է եղել։ Որովհետև գիտե՞ք, թե ինչպես եմ ես մտածում: Կա հանճար և գերհանճար։ Հանճարը նա է, ով յուրաքանչյուր դարի պետք է ոչ պակաս, քան նախորդին: Իսկ գերհանճարը նա է, ով հաջորդ դարին ավելի շատ է պետք, քան նախորդին:

Ձեր ունեցած գիտելիքների քանակն ուղղակի ֆենոմենալ է: Ի՞նչ դեր է խաղում հիշողությունը և ի՞նչ եք կարծում, ձերը ֆենոմենա՞լ է:

Այստեղ ես բացարձակապես առանց պարծենալու կասեմ, որ այդպես է։ Ես պարզապես հիշողություն չունեմ: Սա մորս շնորհիվ է, նա աշխատել է որպես փաստաբան, և բոլոր նրանք, ովքեր աշխատել են նրա հետ, երբեք չեն ուսումնասիրել այս բոլոր քրեական, քաղաքացիական, դատավարական և այլ օրենսգրքերը: Նրանց համար ավելի հեշտ էր զանգահարել մորս, և նա, առանց մի վայրկյան վարանելու, ասում էր, որ նույն արտադրական բաժինը, պարբերություն, ենթակետ, բացառություն։ Հետո նրանք ստուգում էին ամեն ինչ և չէին հավատում իրենց աչքերին: Նա ուներ այդպիսի հիշողություն։ Ես իսկապես վայելել եմ իմ հիշողությունը ողջ կյանքում, և ահա մի օրինակ։ Իրականում ես ոչ միայն դասախոս ու ջութակահար եմ, ես բանաստեղծ եմ։ Ինչ-որ տեղ ես կորցրել էի իմ բանաստեղծությունների բոլոր նոտաները։ Նոթատետրերն անհետացան, երբ տեղափոխվեցինք Շվեդիա, թվում էր, թե ամեն ինչ կորել է։ Եվ հանկարծ պարզվեց, որ ես հիշում եմ բոլորը, առնվազն 150 բանաստեղծություն, որոնք երբևէ կարդացել էի մարդկանց, կարդացել եմ ոչ թե դասարաններում, այլ որոշ ընկերների։ Եվ կա նաև մի հրաշալի կին՝ Յուլիա Շլիխտինան, նա իր հիշողության մեջ ուներ իմ բոլոր բանաստեղծությունները, նա անվանեց բանաստեղծության առաջին տողը, որը ես մոռացել էի, և 30-40 տարի անց ես՝ 72 տարեկանս, անգիր արտասանեցի այս բանաստեղծությունները։  Յուլիան ավարտել է Գնեսինների ակադեմիան, ունի երաժշտության և արվեստի խորը գիտելիքներ, մասնագիտացած է բյուզանդական մշակույթի, ճարտարապետության, երաժշտության, նկարչության մեջ, նրան օգնում է անսահման հիշողությունը։ Նա և ես այժմ վերականգնել ենք 150 բանաստեղծություն, ձայնագրել ենք դրանք աուդիո, և հիմա ես չեմ վախենում նրանց համար: Իմ ուղեղը նման է կոշտ սկավառակի, որտեղ ամեն ինչ գրանցված է:

Ձեզ անվանել են «Մշակույթի առաքյալ»՝ սրտի, հոգու և մտքերի քայլող հանրագիտարան: Ձեզ համար սա ավելի՞ն է, քան պետական ​​մրցանակներ, կոչումներ, ռեգալիաներ։

Ես երբեք ոչ մի մրցանակ կամ կոչում չեմ ստացել իմ երկրից։ Իմ գրքերը` 28 հրատարակություն, ունեն մեկ միլիոնից ավելի տպաքանակ: Դրանք մաս-մասն են արվում և հափշտակվում։ АСТ հրատարակչությունը հրատարակում է իմ գրքերը տարբեր տարբերակներով։ Այժմ տեքստեր են ուղարկվում Չինաստան, որպեսզի չինացիները կարողանան նկարազարդել իմ աշխատանքը։ Բայց իմ ոչ մի գիրք մրցանակ չի ստացել։ Ես կուսակցական չեմ, ես միայնակ գայլ եմ։ Ես կզարմանայի, եթե մրցանակներ ստանայի, կնշանակեր, որ ես նրանց մեջ եմ, ես այնպիսին եմ, ինչպես նրանք։ Ինձ համար տարօրինակ կլիներ։ Այնպես որ, ես ուրախ եմ, որ տպագրվել եմ, և որ այդքան շատ մարդիկ դեռ ցանկանում են կարդալ իմ գրքերը:

Եթե ​​մարդկությունը շարունակի շարժվել ներկայիս ուղղությամբ՝ նախընտրությունը տալով հեշտությամբ օգտագործելի, «մեկանգամյա օգտագործման» «ստեղծագործություններին»։ Ի՞նչ է մեզ սպասվում գլոբալ առումով։

Այստեղ ես չեմ ուզում մարգարե լինել, քանի որ իմ մարգարեությունները մինչ այժմ իրականացվել են: Եվ հետևաբար, ես չեմ ուզում գուշակել ապագայի մասին, ես տհաճ զգացողություն ունեմ, քանի որ մենք այժմ ականատես ենք  մարդկային գոյության բոլոր հիմնական գաղափարների՝ բարոյականության, ասոցիատիվ մտածողության, մշակույթի մոլորակային անկմանը։ Օրինակ՝ ես փորձում եմ ստեղծել ասոցիատիվ մտածողության դպրոց (Հայաստանում նույնպես), որտեղ, համեմատաբար, աշխարհագրությունը տեղ է, պատմությունը՝ ժամանակ, իսկ մշակույթն ու գիտությունը՝ այս վայրի և այս ժամանակի լրացումը։ Ասոցիատիվ մտածողությունը շատ է փոխում երեխաներին: Մոսկվայում կա այդպիսի դպրոց, որը կոչվում է ЛиБрейн։Իմ տեխնիկայի հիմունքները՝ հումորի զգացում, սիրո պարտադիր զգացում։ Սովորել կարելի է ժպիտի, հումորի միջոցով, այս գիտելիքը ոչ պակաս որակական է, քան ուսուցչի լուրջ դեմքը, որից երեխաներն անմիջապես մելամաղձություն են տեսնում նրանց աչքերում։ Ես այլ համակարգ ունեմ: Մենք դա անվանում ենք Նոբելյան մտածողություն, քանի որ այն հիմնված է ասոցիացիաների, ոչ թե հոլովակների վրա:

Արհեստական ​​բանականության դերը արվեստում: Այն  ապագա՞ն է, թե՞ ապագան վտանգի տակ է:

Արվեստում ապագան վտանգված է, դա ինձ համար միանգամայն որոշակի է։ Եթե ​​տեսաբանը կարող է մոդելավորել որոշ հայտնագործություններ, որոշ տրամաբանական կառույցներ ու համակարգեր, ապա արվեստը մարդու ուղեղի, մարդու սրտի, մարդու նյարդային համակարգի արտոնությունն է։Այսօր միլիոնների գեղարվեստական ​​կրթությունն ու ներկայացվածությունն այնքան ցածր մակարդակի վրա է, որ արհեստական ​​ինտելեկտով ստեղծված նկարները միշտ հաղթելու են։ Հենց այսօր մի երիտասարդ, ով արհեստական ​​ինտելեկտի միջոցով նկարներ է նկարում, միանգամայն գռեհիկ նկար ուղարկեց իմ ուշադրությանը: Մերկ աղջիկը նստում է ռեստորանում և ձեռքը մեկնում ճյուղից կախված խնձորին։ Այսինքն՝ ինչպես Եվան։ Հեղինակը հարցրեց, թե ինչը կարելի է բարելավել: Այնտեղ ոչինչ չի կարող բարելավվել։ Ուրեմն ինչի՞ մասին եմ խոսում։ Եվ բացի այդ, եթե գեղանկարչությունը համար հիմա պահանջում է այս տեսակի Եվան՝ բացարձակ մերկ շիկահեր կինը ռեստորանում, ապա այս նկարը կարող է հաղթել։ Կհաղթի արվեստի մեծ սուբյեկտիվությանը, արվեստագետի սուբյեկտիվությանը, աշխարհին՝ նրա յուրահատուկ հայացքին։ Այսինքն՝ այսօր, երբ մշակույթը նման մակարդակի վրա է, մշակույթի մեջ նեյրոնային ցանցերը մարդուն դարձնում են սպառող։

Եվ վերջապես, արդյո՞ք ձեր երևանյան համերգային ծրագիրը կտարբերվի սովորական ծրագրերից և ի՞նչ դեր է խաղում ձեզ համար կոնկրետ երկրի մտածելակերպը։

Դա չի կարող լինել ստանդարտ: Ոչ ավելի լավ, ոչ ավելի վատ, այլ տարբեր: Ես ձեզ կասեմ, թե ինչու: Կնայեմ մարդկանց, ովքեր մտնում են դահլիճ, բեմ բարձրանում, մի քանի վայրկյան կլռեմ, կլանեմ մթնոլորտը, էներգիան։ Ինչո՞ւ։ Որովհետև հայերը, ում մոտ ես գնում եմ նախ մտովի, հետո իրականում, ինձ այնքան հարազատ են, որքան հրեա ժողովուրդը, որն այնքան հոգևոր պահեր է տվել աշխարհին։ Սրանք այն երկու ժողովուրդներն են, ովքեր ամենաշատն են տուժել աշխարհում։ Ժոովուրդ, որին ս միշտ ճանաչել եմ, ընտրյալ ժողովուրդ է, քանի որ հայերն ունեն մի բանաստեղծ՝ Ֆրիկը, ով միջնադարում գրել է մի բան, որի մասին բանաստեղծն այսօր չէր համարձակվի գրել՝ կոչ առ Աստված։ Նույնը վերաբերում է հանճարեղ Նարեկացուն։ Այսօր նրանց այրելու էին խարույկի վրա, բայց այն ժամանակ չայրեցին: Հայաստանում տարբեր ժամանակներում, տարբեր դարերում եղել են մտածողության և մշակույթի բացարձակապես անհավանական արտեֆակտներ՝ կրոնական, մշակութային, երաժշտական ​​ոլորտներում։ Հայաստանը պարզապես երկիր չէ մոլորակի վրա։ Հայաստանը մոլորակի կենդանի սիրտն է։ Սա ժամանակների կապ է։ Սրանք ամենահին տաճարներն են։ Սրանք եզակի մասունքներ են: Հավանաբար ոչ մի տեղ մարդն այնքան մոտ չէ Հավերժությանը, որքան այստեղ: Հայաստանի երաժշտությունը Տիեզերքի հետ շփման մի ամբողջ աշխարհ է։ Դրա գագաթնակետը Կոմիտասի երաժշտությունն է։

Հայաստանի գույներն անհավանական են. Նրանք ջերմացնում են հոգիները: Այս նույն գույներն են կերպարվեստի, ոսկերչության և եկեղեցիների նկարչության մեջ։ Հայաստանի յուրաքանչյուր քաղաք տիեզերքի մոլորակ է, յուրաքանչյուր տաճար՝ հոգևոր հուզմունք։

Զրուցեց Սուսաննա Օգանեսյանը

Հետևեք NEWS.am STYLE-ին Facebook-ում, Twitter-ում և Instagram-ում