Գեւորգ Մկրտչյանի եւ Քրիստինա Հովհաննիսյանի առաջին տանգոն

Գեևորգ Մկրտչյանը և Քրիստինա Հովհաննիսյանը պսակադրվեցին

Աներեւակայելի էմոցիաներ. Համասյանի համերգը Խուստուփ լեռան լանջին

Տիհանա Vibes. Ո՞րն է ամուսնության լավագույն տարիքը, եւ կարելի՞ է արդյոք դավաճանել

MOCT 5. Անդերգրաունդ կյանքը Հայաստանում

«Armflix»-ի «Տանդեմ» սերիալի առաջին 3 սերիաների ցուցադրությունը, կարմիր գորգն ու հայտնի հյուրերը (VIDEO)

Անդրեյ Մակարեւիչ. «Ինտերնետը շատ շուտ է հասել մարդկությանը»

Գուշակիր գույնը, ստացիր ծաղկեփունջ. մեկ օր՝ Մայիս Վարդանյանի հետ

Տիհանա Vibes Դավիթ Մանոյանի հետ. Իվետա Մուկուչյանի հետ տեսահոլովակի, Կասպերի եւ այլ թեմաների մասին

Տիհանա Vibes. ZatikArtFest-ի գույներն ու մարդիկ

Տիհանա vibes. Թվում է՝ պարզ հարցեր են, պարզվում է՝ ոչ այնքան

Միխայիլ Շուֆուտինսկին ժամանեց Հայաստան

Տիհանա Vibes. Ընկերները, սեքսը, շաուրման. իսկ ձեզ ի՞նչն է երջանկացնում

Ի՞նչ ակնկալիքներ ունեն երեւանցիները «Եվրատեսիլում» Լադանիվայի մասնակցությունից

«Օսկար 2024». Լավագույնները, «ամենամերկը», հմայիչ Քենն ու մյուս հիշարժան պահերը

Տիհանա Vibes. Իսկ դուք պատրա՞ստ եք ձեր կնոջ համար այսպիսի «քննություն» հանձնել

«Մենչի վերջը» ստենդափի պրեմիերան, հայտնի հյուրերն ու գլխավոր «մեսիջը»

Տիհանա Vibes. մի քանի շոթ ու դեսից–դենից զրույց Վաչե Երիցյանի հետ

Ինչ վտանգավոր հետևանքներ կարող է ունենալ քնի քրոնիկական պակասը

20:15, 21 հունվարի

Եթե տևական ժամանակով խախտվում է Մորփեոսի գրկում ութժամյա հանգիստը, ապա մարդու օրգանիզմոմ որոշակի տեղաշարժեր և փոփոխություններ են լինում, ինչն էլ նպաստում է տարբեր հիվանդությունների առաջացմանը:

Քնի քրոնիկական պակասը կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալու մարդու օրգանիզմի համար՝ չհաշված, որ դա նպաստում է վաղաժամ ծերացմանը, և մարդը մշտապես հոգնած ու հյուծված տեսք է ունենում: Բայց անքուն կամ կիսաքուն գիշերների վատ հետևանքները թվարկենք հերթականությամբ:

Գունատ և թորշոմած մաշկ

Գեղեցկության և երիտասարդության ապահովման պարագաների արտադրությունը պարբերաբար կանանց է ներկայացնում կոսմետիկական միջոցներ, որոնք, արտադրողների հավաստիացմամբ, ի վիճակի են շատ կարճ ժամանակում և տևականորեն դեմքից ջնջել հոգնածության և ծերության նշանները: Սակայն ոչ մի հրաշք միջոց չի կարող փոխարինել լիարժեք քնին:

Ստոկհոլմի Կարոլինի ինստիտուտի գիտնականները կամավորներին երկու օր անընդմեջ արգելել են չորս ժամից ավելի քնել՝ փորձելով պարզել քնի նկատմամբ անտարբեր վերաբերմունքի հետևանքները մարդու արտաքինի վրա: Առավոտյան նրանք լուսանկարել են փորձարկման մասնակիցներին և դրանք, ինչպես նաև լիարժեք քնած մարդկանց լուսանկարները ցույց են տվել Ստոկհոլմի պատահական անցորդներին: Արդյունքները բավականին կանխատեսելի էին: Այն մարդիկ, ովքեր միայն չորս ժամ էին կարողացել քնել, ըստ անցորդների՝ անառողջ տեսք ունեին և նրանց դժվար էր գեղեցիկ ու հրապուրիչ համարել:

Պատճառը ոչ միայն աչքերի տակ առաջացած սև շրջանակներն ու այտուցներն էին, այլև մարդու դեմքի մաշկը: Քնի պակասն անմիջականորեն անդրադառնում է մարդու մաշկի վրա: Քանի դեռ մենք արթուն ենք, մաշկի ամբողջ գործառույթը շրջակա միջավայրի վնասակար ազդեցություններից պաշտպանվելն է: Իսկ քնի ժամանակ դրանում ինքնավերականգնման գործընթացներ են սկսվում՝ լավանում է նյութափոխանակությունը, բջիջները վերականգնվում են և ավելի է խթանվում կոլագենի արտադրությունը, ինչը խոչընդոտում է կնճիռների առաջացմանը: Իսկ երբ մարդը չի քնում կամ կարճատև է քնում, ապա այդ գործընթացները կամ չեն կատարվում կամ դանդաղ ու թերի են կատարվում, և մաշկը չի հասցնում վերականգնվել, թորշոմում է ու վաղաժամ ծերանում:

Ավելորդ քաշ

Քնի պակասը սթրես է օրգանիզմի համար: Եվ վտանգ տեսնելով՝ այն անմիջապես միջոցներ է ձեռնարկում՝ դանդաղեցնելով նյութափոխանակությունը, ինչը դժվար թե ուրախացնի որևէ մեկին: Դա կարող է նպաստել անցանկալի կիլոգրամների ավելացմանը:

Քնի պակասը նաև խթանում է ախորժակը, մարդը պարբերաբար ուտելու ցանկություն է ունենում: Լոնդոնի թագավորական քոլեջի գիտնականները հաշվակել են, որ անքուն գիշերվա պատճառով հաջոդ օրը մարդը 385 կկալ-ով ավելացնում է իր սննդակարգը, իսկ դա բոլորի համար չէ, որ կարող է  անհետևանք մնալ:

Քնի պակասը նաև խախտում է քաղցի և հագեցվածության զգացում առաջացնող հորմոնների հավասարակշռությունը, ինչի պատճառով հաճախ մարդը շատակեր ու ամենակեր է դառնում:

Համակարգային հիվանդություններ

Արտաքինի հետ կապված խնդիրներից բացի՝ ոչ լիարժեք քունն օրգանիզմում համակարգային խանգարումներ է առաջացնում: Մասնագետների հավաստիացմամբ՝ որոշ դեպքերում այն կարող է նպաստել աթերոսկլերոզի զարգացմանը: Քրոնիկական անքնությամբ տառապող մարդկանց մոտ խոլեստերինի շրջանառության համար պատասխանատու գեները թերի են աշխատում, և այն կուտակվում է անոթներում՝ խցանելով և նեղացնելով դրանք:

Իսկ Բոստոնցի մի խումբ գիտնականներ պարզել են, որ առավելագույնը 5 ժամ քնող մարդկանց մոտ նվազում է ինսուլինի նկատմամբ զգայունությունը, ինչը հետագայում կարող է շաքարային դիաբետի առաջացման հանգեցնել:

Ապացուցված է, որ քնի պակասը ցածրացնում է օրգանիզմի դիմադրողականությունը տարբեր հարուցիչների ու հիվանդագին ազդակների նկատմամբ: Որոշ հետազոտությունների արդյունքների տվյալներով՝ թերի քունն ուղղակի կապ ունի դեպրեսիաների առաջացման և բարձր ճնշման հետ:

Ծույլ ուղեղ

Քրոնիկական անքնությունից, սակայն, ամենաշատը տուժում է ուղեղը: Վերջերս բավականին մեծ քննարկում էր ծավալվել Իտալիայի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի գիտնականների աշխատանքի շուրջ: Գիտնականներն ապացուցել են, որ կարճատև և ոչ լիարժեք քնի դեպքում խախտվում է ուղեղի մաքրման, բեռնաթափման բնականոն գործընթացը: Հատուկ բջիջները՝ նեյրոգլիները, քնի ժամանակ ոչնչացնում են վնասված նեյրոնները՝ լավացնելով ուղեղի աշխատանքը: Եթե մարդը լիարժեք չի քնում, ապա նեյրոգլիները սկսում են ոչնչացնել առողջ բջիջները: Իսկ դա կոգնիտիվ խանգարումներ է առաջացնում՝ հիշողությունը թուլանում է, դանդաղում են արտաքին ազդակներին արձագանքելու, տեղեկատվությունը յուրացնելու ունակությունները:

Մարդն ինքը կարող է և չզգալ այդ փոփոխությունները և ժամանակին չարձագանքել: Փենսիլվանիայի համալսարանի մի խումբ գիտնականներ ապացուցել են, որ այն կամավորների մոտ, որոնց արհեստականորեն թույլ չեն տվել երկար քնել, կոգնիտիվ ցուցիչների զգալիորեն նվազում է նկատվել, սակայն իրենք հաճախ դա չեն գիտակցել և վերահսկել: Օրինակ, մարդը կարող է հանուն աշխատանքի զոհել քունը, բայց հետո չնկատել, որ դրա պատճառով սկսել է ավելի վատ աշխատել:

Ո՞րն է ելքը, ինչպե՞ս կարելի է խուսափել քնի քրոնիկական պակասի հետևանքով առաջացող տհաճություններից ու հիվանդություններից:

Նախ՝ հարկավոր է հաշտվել այն մտքի հետ, որ միանգամից հնարավոր չէ բոլոր գործերն անել և դրանց մի մասը կարելի է հետաձգել առավոտյան:

Ձեզ համար ցերեկվա աշխատանքային և առույգության լավագույն ժամեր սահմանեք և աշխատեք չխախտել այն: Կարծիք կա, թե կարևոր չէ քանի ժամ է մարդը քնում, կարևոր են քնի ժամերը: 22:00-04:00-ն ընկած ժամանակահատվածում վեցժամյա քունն առավել արդյունավետ է, քան 02:00-11:00-ն ընկած ժամանակահատվածում ինը ժամ քնելը:

Բնակարանում աշխատանքի և քնի տարածքները պետք է առանձին լինեն: Գիտնականները խորհուրդ են տալիս ննջարանն օգտագոծել միայն քնելու համար: Հեռուստացույցն այնտեղ անթույլատրելի իր է: Հարկավոր է սենյակում քնի համար նպաստավոր պայմաններ ստեղծել՝ ապահովել լիարժեք մթություն և լռություն, ինչպես նաև հարմարավետ ջերմաստիճան պահպանել՝ ոչ շատ սառը և ոչ էլ շատ տաք:

Քունը կարգավորելուն օգնում է ֆիզիկական ակտիվությունը, իսկ ահա շատակերությունը կարող է նպաստել անքնության: Երեկոյան 7-ի, 8-ի սահմաններում նյութափոխանակությունը դանդաղում է: Ուշ ժամին սնվելը, ինչպես նաև առատ ընթրիքը խթանում են ստամոքսի և աղիների աշխատանքը՝ թույլ չտալով, որ օրգանիզմը լիարժեք հանգստանա:

Քնի հետ խնդիրներ ունեցող մարդկանց խորհուրդ է տրվում օրվա երկրորդ կեսից սկսած հրաժարվել կոֆեին պարունակող ըմպելիքներից, իսկ քնելուց մեկ ժամ առաջ ապրել առանց հեռուստացույցի և համակարգիչների:

Աղբյուրը՝ wday.ru

 


Հետևեք NEWS.am STYLE-ին Facebook-ում, Twitter-ում և Instagram-ում





  • Այս թեմայով



@NEWSam_STYLE

  • Արխիվ
Որոնել