Նիդեռլանդացի դիզայներ Այրիս Վան Հերփենին կարելի անվանել ապագայի երազատես, ֆուտուրիստ: Որովհետեւ գիտաֆանտաստիկ, ֆենտեզի կինոնկարներից այլմոլորակայինների հանդերձանքը պետք է ստեղծի հենց Այրիս Վան Հերփենը:
Այսօր նա Design & Science ուղղության ֆրոնթվումենն է, 3D տպագրության օգտագործմամբ կուտյուրային հավաքածուի առաջին ստեղծողը: Այրիս Վան Հերփենն իր աշխատանքում փոխ է առնում գիտնականների՝ քիմիկոսների, կենսաբանների, ֆիզիկոսների գաղափարները: Նրա զգեստների արտասովոր ձեւերը գտնվում են աշխարհների սահմանին, գիտակցության սահմանին, քանի որ դրանցում կարող են հաշտ համագոյակցել մետաքսը մետաղի հետ, կաշին եւ պլեկսիգլասը (օրգանական ապակին): Զուր չէ, որ նրա Lucid Dreams-ը նվիրված է գիտակցված երազատեսությանը՝ սահմանային վիճակ, որում մարդը հասկանում է, որ ինքը երազում չէ եւ կարող է գիտակցությունը մասամբ կառավարել:
Սակայն դիզայների օրակարգը, թվում է, միայն վերացականությունը, հավերժականը կամ անիմանալին չէ: Փարիզի Հանքագիտության թանգարանում ցուցադրության ժամանակ Այրիս Վան Հերփենը փորձել է ուսումնասիրել կնոջ տարերքը, եւ այս հավաքածուն ստացվել է ոչ այնքան էքսցենտրիկ, որքան շատ հզոր, որը ցուցադրում է բնության եւ տեխնոլոգիաների միաձուլումը:
Նուրբ, կառուցվածքային, սյուրռեալիստական կերպարները տեղափոխվում են հավաքածուից հավաքածու՝ չինքնաոչնչանալով, քանի որ դիզայներն անվերջանալի կապ է տեսնում ձեւի, այդ թվում՝ ներքին, եւ բովանդակության միջեւ:
Այրիսի ոչ միայն հագուստը, այլ նաեւ կոշիկը ամենաիսկական արտ-օբյեկտ է: Այս պատճառով դիզայների պատրաստած իրերը սիրում են կրել յուրօրինակ եւ դժվարըմբռնելի անհատները՝ Բյորկը, Լեդի Գագան, Քեյթ Բլանշետը…
Այրիս Վան Հերփենն ասես շարունակում է Ալեքսանդր ՄաքԿուինի հոգեւոր, մենթալ եւ գեղագիտական ժառանգությունը, որի պատրաստած յուրաքանչյուր իրը բարձր արվեստ է: Ի դեպ, Այրիսը ստաժավորում է անցել հենց ՄաքԿուինի մոտ՝ մինչ օրս նշելով, որ հենց նա է իրեն սովորեցրել համբերատարությունն ու այն բանի գիտակցումը, թե ինչ է գործը եւ ծանր աշխատանքը:
Սակայն, եթե ՄաքԿուինը դերձակից է գնացել Haute Couture-ի գործերին, ապա Վան Հերփենը հակառակ ծայրից է սկսել, որը դիզայներին այնքան էլ հատուկ ճանապարհ չէ, իսկ կոնկրետ՝ նախ կուտյուրային հագուստ ստեղծելով, իսկ հետո արդեն՝ pret-a-porte:
Այրիս Վան Հերփենի ընկալմամբ՝ նորաձեւությունը, ինչպես եւ գիտությունը, փոխում է ոչ միայն մարդուն, այլեւ նրա շուրջ եղած տարածությունը, աշխարհը: Եվ միավորելով, թվում է, անհամատեղելի ձեւերն ու նյութերը՝ դիզայները փորձարկում եւ գտնում է առավել լավ լուծումը: Սա այն բանի տրամաբանական հետեւանքն է, որ նրա աշխատանքները ներկայացվում են որպես ցուցադրանմուշներ, օրինակ, Գրոնինգենի թանգարանում:
Անի Մովսիսյան
Լուսանկարների աղբյուրը՝ www.irisvanherpen.com
Հետևեք NEWS.am STYLE-ին Facebook-ում, Twitter-ում և Instagram-ում
23:13, 24 ապրիլի
«Ցեղասպանությունը եղել է․ իմ մեծ տատն ու պապը զոհ են գնացել այդ սարսափելի ոճրագործությանը»․ Գեւ Օրկյան22:17, 24 ապրիլի
Վահե Բերբերյանը հրապարակել է Հայոց ցեղասպանության զոհ դարձած իր պապի միակ լուսանկարն ու խոսել իր խոստման մասին21:30, 24 ապրիլի
«Մենք ոգեկոչում ենք 1915 թվականին զոհված հայերի հիշատակը: Նրանց թվում են իմ նախնիները»․ ամերիկահայ դերասանուհի Դիանա Մեդիսոն20:48, 24 ապրիլի
«Ուզում եմ հիշել իմ նախնիներին, ովքեր զոհվել են, եւ նրանց, ովքեր ողջ են մնացել»․ Սերժ Թանկյանի գրառումը՝ Հայոց ցեղասպանության 109-րդ տարելիցի կապակցությամբ19:46, 24 ապրիլի
«Այս ողբերգությունը նրա կյանքի անբաժան մասն է եղել»․ Քրիստինա Ազնավուրը արխիվային լուսանկարներ է հրապարակել Շառլ Ազնավուրի՝ Հայաստան կատարած այցից16:33, 24 ապրիլի
«Հայոց պատմության ուսուցիչս նույնիսկ մեր ավարտական երեկոյի ժամանակ ասաց՝ թուրքին բարեկամ չկարծեք…». Ժաննա Բուտուլյան15:04, 24 ապրիլի
«Երբ մենք հիշում ենք Հայոց ցեղասպանությունը, մենք երդվում ենք երբեք չմոռանալ պատմության դասերը»․ լիբանանահայ դիզայներ Գրիգոր Ջաբոտյան14:29, 24 ապրիլի
Լույս է տեսել Հաքան Սեքինելգինի «Հայոց ցեղասպանությունը եւ Թուրքիան. հանրային հիշողություն եւ ինստիտուցիոնալացված ժխտում» գիրքը13:03, 24 ապրիլի
«Եվրատեսիլ 2024»-ում Հայաստանը ներկայացնող «Լադանիվա» խմբի անդամները հարգանքի տուրք են մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին (ֆոտո)12:01, 24 ապրիլի
Մարգարիտա Սիմոնյանը պատմել է Հայոց ցեղասպանությունից փրկված իր նախնիների պատմությունը11:12, 24 ապրիլի
«24.04.2024 ից թող սկսվի Հայաստան-Արցախի վերածննդի հետհաշվարկը: Ես հավատում եմ». Նազենի Հովհաննիսյան10:04, 24 ապրիլի
Աշխարհը՝ Հայոց ցեղասպանության մասին. հայտնի մարդկանց հայտարարությունները՝ ողբերգության 109-րդ տարելիցի կապակցությամբ