Ե՞րբ են մարդիկ սկսել շուրթերը համբուրել։ Դանիացի պատմաբաններն ասում են, որ շուրթերի առաջին համբույրի վկայությունը կարելի է գտնել կավե տախտակի վրա, որը պեղվել է Մերձավոր Արեւելքում, տեղեկացրել է New York Times-ը, ինչը հերքում է ակադեմիական տեսությունն այն մասին, թե որ մշակույթում է ստեղծվել համբույրը։
Մինչեւ վերջերս գիտնականները կարծում էին, որ Հարավային Ասիայի բնակիչները առաջինն էին, որ սկսել են կրքոտ համբուրել շուրթերը, եւ դա տարածվել է ամբողջ աշխարհում մ.թ.ա. մոտ 300թ., այն ժամանակվանից ոչ շատ առաջ, երբ ի հայտ եկավ սեքսի հնդկական ուղեցույցը՝ «Կամասուտրան»։
Բայց Science-ի վերջերս հրապարակած հոդվածում Թրոելս Փանկ Արբյոլը եւ Սոֆի Լունդ Ռասմուսենը հավաստիացնում են, որ մարդիկ սկսել են «լեզուները միաձուլել» շատ ավելի վաղ։
«Շուրթերը համբուրելը վավերագրված է հին Միջագետքում [ժամանակակից Իրաք] եւ Եգիպտոսում, համենայն դեպս՝ մ.թ.ա. 2500 թվականից»,- հայտնում են պատմաբանները։ Նրանց խոսքով՝ շրթունքներ համբուրելու վկայությունները փորագրված են Բարտոնի ցիլինդրի՝ կավե տախտակի վրա, որը հայտնաբերվել է հնագույն Նիփուր քաղաքում։
Այն վիզուալ ասք է, որը բացահայտում է նրբին գաղտնիքն այն մասին, թե ինչպես են մարդիկ համբուրվել, եւ դա անակնկալ կլինի։
Ժամանակակից մշակույթում շուրթեր համբուրելը ընկալվում է որպես սեքսի նախասկիզբ, բայց կավե տախտակների փորագրությունները նշում են, որ մարդիկ առաջներում համբուրվել են միայն սիրով զբաղվելուց հետո։
Ավելի վաղ գիտնականները պնդում էին, որ շուրթերի առաջին ռոմանտիկ համբույրը հայտնաբերվել է Վեդայի սանսկրիտով ձեռագրերում՝ գրված մ.թ.ա. 1500թ.` ժամանակակից Հնդկաստանի տարածքում։
Պատմաբանները ենթադրել են, որ հերպեսի վիրուսն առաջացել է այդ շրջանում եւ տարածվել ողջ երկրագնդոv այն բանից հետո, երբ Ալեքսանդր Մեծի զորքերը փոխառել են համբույրի պրակտիկան՝ Հյուսիսային Հնդկաստանից Միջերկրածով վերադառնալով մ.թ.ա. մոտ 300թ։
Բայց Արբյոլը եւ Ռասմուսենը հերքում են այս «ռեդուկցիոնիստական» գաղափարը։ Նրանք ասում են, որ կավե տախտակը ցույց է տալիս, որ շուրթերի համբույրը «հանկարծակի կամ որոշակի հասարակությունում չի առաջացել» եւ, «թերեւս, կիրառվել է հնագույն շատ մշակույթներում մի քանի հազարամյակ շարունակ»։
«Շուրթերի համբույր գրանցվել է նաեւ շիմպանզեների եւ բոնոբոների՝ մեր ներկայում ապրող ամենամերձավոր ազգականների մոտ»,-The New York Times-ին ասել է Ռասմուսենը։ «Այդ կենդանիների համբույրի պրակտիկան ակնարկում է մի ինչ-որ հիմնարար, արմատներով մարդկության պատմության խորքը գնացող բանի մասին»։
«Ամեն ինչ արվել է ուժեղ եւ առողջ զուգընկերոջ գտնելու համար, որպեսզի լույս աշխարհ բերվի ուժեղ եւ առողջ սերունդ»,-ասել է նա,-«Ուստի, դուք անգիտակցաբար գնահատում եք մարդու պիտանիությունն ըստ քիմիական ազդանշանների, ինչպիսին է բերանի տհաճ հոտը, որը կարող է մատնանշել փչացած ատամների կամ վատ գեների մասին»։
Հետևեք NEWS.am STYLE-ին Facebook-ում, Twitter-ում և Instagram-ում
23:05, 26 հուլիսի
Կանանց մոտ, ովքեր հազվադեպ են սեքսով զբաղվում, 70%-ով մահվան ռիսկն ավելի բարձր է21:19, 26 հուլիսի
Իտալայում «Սիրո ուղին» 12 տարի անց վերաբացվում է21:12, 26 հուլիսի
Կիթառահար Լեւոն Սիմոնյանի պահանջված լինելու գաղտնիքը20:33, 26 հուլիսի
Ծաղիկներ տան համար եւ ոչ միայն. Աստիլբները գույն եւ ծավալ են հաղորդում պարտեզի ստվերային տարածքներին19:45, 26 հուլիսի
5 ամառային Spritz կոկտեյլներ, որոնք կարող եք խմել արեւի տակ16:16, 26 հուլիսի
Իլոն Մասկը կրկին խոսել է Մարկ Ցուկերբերգի հետ «մենամարտի» մասին15:22, 26 հուլիսի
Լեդի Գագան եւ Սելին Դիոնը 2024-ի Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությանը միասին կկատարեն «La Vie en Rose» խորհրդանշական երգը14:09, 26 հուլիսի
Ինչ են հագել աստղերը Փարիզի Louis Vuitton հիմնադրամում Prelude to Olympics միջոցառմանը13:18, 26 հուլիսի
Արքայազն Հարրին իր մտավախություններն է ներկայացրել՝ Մեգան Մարքլի՝ Մեծ Բրիտանիա վերադառնալու հետ կապված12:16, 26 հուլիսի
Բիանկա Սենսորիի եւս մեկ համարձակ կերպարով. վարտիք եւ հազիվ ծածկված պտուկներ11:20, 26 հուլիսի
Քիմ Քարդաշյանը «ցնցել է» Իտալիայից հրապարակած իր վերջին կադրերով10:49, 26 հուլիսի
Սելենա Գոմեսը խենթորեն սիրահարված է իր ընկերոջը՝ Բենի Բլանկոյին