Համասյանի ու Ռիք Ռոզատոյի երաժշտությունը՝ ARARAT-ի լեգենդար համի ու Ձիթողցյանի կտավների ուղեկցությամբ

ՇոկTok. «Մարդիկ ինձ են օգնում. ես եմ որոշում օգնել ընտանիքների, թե`ոչ». Տարոն Սարգսյան

Ֆրանսիական շքեղություն՝ փարիզյան շնչով. Les Nereides զարդերը՝ 6 տարի Երեւանում

Stylish Faces․ Հասմիկ Կարապետյանը՝ իր համար արված խենթ քայլերի, երկրպագուների հանդեպ ամուսնու վերաբերմունքի եւ այլ թեմաների շուրջ

«Վարձով ընտանիք». նոր հումորային նախագիծ` Մարջան Ավետիսյանի, Էմմա Սապունջյանի, Լեւոն Հախվերդյանի մասնակցությամբ

«Լեռները կհիշեն». ինչպես են ընթանում նոր հեռուստասերիալի նկարահանումները

«Լեռները կհիշեն» հեռուստասերիալի դերասանկական կազմը՝ Խուստուփ լեռան բարձունքին

Սեւ կատակերգություն՝ ապրելու կարեւորության մասին. «Սեւազգեստ կանայք» ֆիլմի փակ դիտումը` Երեւանում

Կարմիր գորգ. հայտնիների look-երը` «Սեւազգեստ կանայք» ֆիլմի պրեմիերային

ՇոկTok. «Հորս կարիքն այլեւս չեմ զգում». տիկտոկեր Նանո

Ֆոտովլոգ Արսեն Սարգսյանի հետ. խելահեղ Նյու Յորք

ՇոկTok. «Շատերն են թիկունքիցս հարվածել». տիկտոկեր Մանե (man_go)

BACKSTAGE. Ինչպես են ընթանում «Բոլոլա» սիթքոմի նկարահանումները

ՇոկTok. «Երբեք չեմ ցանկանա տղա լինել». տիկտոկեր Արմինե (@poso)

«Stylish Faces». Հայաստանում ԵՄ պատվիրակության ղեկավար, դեսպան Անդրեա Վիկտորին

Հայտնիների կենդանիները. Դայանա Դավթյանի շնիկը՝ Վիննին, եւ ինչ է պահել «Միսս Տիեզերք Արմենիա 2019» ճանաչված գեղեցկուհին նրանից առաջ

ՇոկTok. «Համբույրի տեսարանի պատճառով հրաժարվել եմ նոր նախագծում նկարահանվել». Լիլիա Վարդանյան

Հայտնիների կենդանիները․ Սյուզաննա Մելքոնյանի կատվիկը, որին երգչուհին տվել է իր սիրելի արտիստի անունը

Էդվարդ Քեոնջյան. ամերիկահայ Ֆորեսթ Գամփը՝ միկրոէլեկտրոնիկայի բարձր IQ-ով

22:33, 19 սեպտեմբերի

1986 թվականի «Ֆորեսթ Գամփ» վեպը եւ 1994 թվականի վեպի հիման վրա նկարահանված ֆիլմը պատկերում են մի մարդու, ով ապրել է 20-րդ դարի կարեւոր իրադարձություններից շատերի միջով։ Նույն կերպ Էդվարդ Քեոնջյանը սերտորեն կապված էր էլեկտրոնիկայի, հատկապես միկրոէլեկտրոնիկայի ոլորտում բազմաթիվ զարգացումների հետ։ Հորինված կերպար Ֆորեսթ Գամփը, ենթադրաբար, ուներ ցածր IQ, բայց սիրում էր հանդիպել մարդկանց: Էդվարդ Քեոնջյանը նույնպես սիրում էր հանդիպել մարդկանց եւ ակնհայտորեն շատ խելացի էր, գրում է Սթիվեն Լեյբսոնն իր EEJ հոդվածում։

Ես երբեք չեմ լսել Քեոնջյանի մասին, բայց իմ ընկեր Ջեք Ռուբինը, ով ուսումնասիրում է էլեկտրոնիկայի պատմությունը, նշեց նրա անունը։ Ես սկսեցի ուսումնասիրել Քեոնջյանի կյանքը։ Ես ի վերջո գնեցի նրա չտպված գրքերից երեքը: Հոդվածների այս շարքը հիմնված է Քեոնջյանի ինքնակենսագրության վրա՝ «Ապրել է պատմությունը պատմելու համար» եւ երկու լրացուցիչ գրքերի վրա, որոնց համահեղինակն է Քեոնջյանը՝ «Տրանզիստորային սխեմաների սկզբունքները» եւ «Միկրոէլեկտրոնիկա. դիզայն, տեսություն եւ պատրաստում»:

Էդվարդ Քեոնջյանը ծնվել է 1909 թվականին Թիֆլիսի հայ ընտանիքում։ Նրա հայրն ու պապը 1905-ի հայերի ջարդից հետո են տեղափոխվել այնտեղ։ Քեոնջյանն ապրել է խորհրդային իշխանության ներքո 1920-1930-ական թվականներին, եւ նրա ինքնակենսագրությունը հիանալի կերպով նկարագրում է այն ժամանակվա կյանքը Խորհրդային Միությունում:

Երբ նա 14 տարեկան էր, մոտ 1923 թվականին, Քեոնջյանը բացահայտեց ռադիոյի համեմատաբար նոր ոլորտը։ Հենց այդ ժամանակ Թիֆլիսում հայտնվեց առաջին ռադիոհաղորդիչը։ Քեոնջյանը բյուրեղյա ռադիոհաղորդիչ կառուցեց, 600 ոտնաչափ մետաղալար անցկացրեց իր հարեւանների տանիքների միջով եւ սկսեց լսել ռադիոկայաններ մոտ ու հեռու տարածություններից։ Հենց այդ ժամանակ սկսեց ի հայտ գալ նրա սերը դեպի էլեկտրոնիկան։ Երբ նա 17 տարեկան էր, Քեոնջյանի ծնողները բաժանվեցին։ Նա հրաժարվեց մոր հետքերով գնալուց եւ բժիշկ դառնալուց ու մեկնեց Լենինգրադ՝ Լենինգրադի էլեկտրատեխնիկական ինստիտուտում (LETI) էլեկտրոնիկա սովորելու, որտեղ ստացել է մագիստրոսի կոչում եւ դոկտորի աստիճան էլեկտրական (ռադիո) կապի ոլորտում։

ЛЭТИ-ին ավարտելուց հետո Քեոնջյանին ուղարկել են Սիբիրից հյուսիս-արեւմուտք գտնվող Ուրալյան լեռներ՝ հանձնարարելով ռադիոալիքների տարածման փորձեր կատարել։  Այս արշավախմբի ընթացքում Քեոնջյանն առաջին անգամ բախվեց НКВД-ի խորհրդային գաղտնի ոստիկանության հետ։ Նրան հազիվ է հաջողվել խուսափել փորձերն ավարտելու փորձի համար ձերբակալությունից, ինչի պատճառով նա հատել է Ֆինլանդիայի հետ սահմանը։

Քեոնջյանը դեռ ապրում էր Լենինգրադում եւ դասավանդում էր ЛЭТИ-ում, երբ գերմանացիները 1941 թվականին ներխուժեցին Խորհրդային Միություն: Նա այնտեղ էր, երբ մի քանի ամիս անց սկսվեց Լենինգրադի շրջափակումը։ Քեոնջյանի ինքնակենսագրականում այդ ժամանակաշրջանին նվիրված են բազմաթիվ էջեր, նա տանջալից մանրամասնությամբ նկարագրում է այդ պաշարման ընթացքում զրկանքները, սովը, հիվանդությունները, սառնամանիքներն ու մահերը: Ինչ-որ պահի ուժասպառ Քեոնջյանը հիվանդանում է, նրան մահացած են հայտարարում եւ, ի վերջո, նետում զանգվածային գերեզման։  Այստեղից էլ գալիս է նրա ինքնակենսագրության վերնագիրը՝ «ապրեց, որպեսզի պատմի»։  Հրաշքով նրա ընկերը նկատում է շարժվող ձեռքը, որը դուրս է գալիս մարմինների տակից։ Դա Քեոնջյանի ձեռքն էր։  Ընկերը փրկում է նրան:

Ինքնակենսագրությունը նկարագրում է Քեոնջյանի տարհանումը Լենինգրադից։ Նա փախավ Միներալնիե Վոդի, որտեղ նա վերամիավորվեց իր կնոջ՝ Վիրջինիայի եւ որդու հետ, ովքեր լքել էին Լենինգրադը մինչեւ պաշարման սկսվելը։ Թեեւ թվում էր, թե նրա բախտը բերել է, գերմանական բանակը վերահսկողության տակ վերցրեց Միներալնիե Վոդին 1943 թվականի հունվարին եւ բազմաթիվ քաղաքացիական անձանց, այդ թվում՝ Քեոնջյանին եւ նրա ընտանիքին, ուղարկեց Գոբլենց նացիստական ​​աշխատանքային ճամբար: Այս ճամբարի բանտարկյալներն ապամոնտաժեցին կործանված ինքնաթիռները մասերի համար եւ հավաքեցին ռազմական տեխնիկա գերմանական պատերազմի համար նախատեսված բաղադրիչներից:

Մի պահ, երբ Կարմիր բանակը սկսեց ավելի ու ավելի մոտենալ, եւ սովետական ​​հրետանին որոտաց հեռվից, ճամբարի հրամանատարը մոտեցավ Քեոնջյանին, ասաց նրան, որ գիտի էլեկտրոնիկայի բարձրագույն աստիճանի մասին ու խոստացավ, որ կսպանի Քեոնջյանին եւ նրա ընտանիքին, բայց չի տա Սովետին։

Նույն գիշերը Քեոնջյանի ընտանիքը փախել է ճամբարից։ Քեոնջյանի կինը, ով սահուն գերմաներեն էր խոսում, ահաբեկել է գերմանացի կայանի վարպետին, որ իր ընտանիքին թույլ տա գնացք մտնել առանց համապատասխան փաստաթղթերի:

Գերմանիայի հանձնվելուց հետո Քեոնջյանների ընտանիքը բախվեց ՄԱԿ-ի համաձայնագրով Խորհրդային Միություն վերադառնալու հեռանկարին: Փոխարենը, Քեոնջյանը որոշեց փախչել սահմանից այն կողմ՝ դեպի արեւմտյան Գերմանիայում գտնվող ամերիկյան օկուպացիոն գոտի: Հաջորդ մի քանի շաբաթների ընթացքում նա իր հետ բերեց որդուն, ապա կնոջը։ Վերամիավորվելով՝ ընտանիքը հասավ Շտուտգարտ, որտեղ UNRRA-ն՝ ՄԱԿ-ի օգնության ու վերակառուցման գործակալությունը, ճամբար հիմնեց տեղահանված հայերի համար:

Բյուրոկրատների հետ երկար տարաձայնություններից հետո ընտանիքը կարողացավ վիզա ստանալ եւ մեկնել Միացյալ Նահանգներ «Էրնի Պայլ» ավիակիր նավով, որը նրանք նստեցին Գերմանիայի Բրեմերհավեն քաղաքում: Նրանք Նյու Յորք են ժամանել 1947 թվականի փետրվարի 14-ին՝ տասնմեկ օր ծովում մնալուց հետո։ Նրանք անփող էին եւ նրանցից ոչ ոք անգլերեն չէր խոսում։

Էդվարդ Քեոնջյանը փրկվել է սովամահությունից, հիվանդությունից եւ մի քանի անգամ գերմանական բանակի, գեստապոյի, նացիստական ​​աշխատանքային ճամբարի հրամանատարի եւ մարոկկացի վարձկանների ձեռքից: Թեեւ սա բավական կլիներ մի ամբողջ պատերազմական ֆիլմի համար, Քեոնջյանի արկածները նոր էին սկսվել, երբ նա ժամանեց Նյու Յորք: 1947 թվականի դեկտեմբերին, ուղիղ տասը ամիս անց այն բանից հետո, երբ Քեոնջյանը եւ նրա ընտանիքը իջան «Էրնի Պայլ» ավիակիկիրից, Ջոն Բարդինը, Ուոլթեր Բրաթեյնը եւ Ուիլյամ Շոկլին հաջողությամբ ստեղծեցին առաջին աշխատող տրանզիստորը Bell Labs-ում: Քեոնջյանը վերջապես ճիշտ ժամանակին ճիշտ տեղում էր: Այժմ նա հնարավորություն ուներ թարմացնելու իր երկարամյա սերը էլեկտրոնիկայի հանդեպ։


Հետևեք NEWS.am STYLE-ին Facebook-ում, Twitter-ում և Instagram-ում





  • Այս թեմայով

TV SHOWS PHOTO VIDEO


@NEWSam_STYLE

  • Արխիվ
Որոնել
  • Հարցում
Քվեարկել են (9)  |  Այլ հարցում